میگرن دردسری آزاردهنده
سردرد مشکلی است که بیشتر ما بارها با آن مواجه بودهایم. طبق آمارهای جهانی 90 درصد مردان و 95 درصد زنان حداقل یک نوبت سردرد را در طول زندگی خود تجربه میکنند. علت به وجود آمدن سردرد متفاوت است، اما در سالهای اخیر با بروز سردرد، اطرافیان و خود بیمار بسرعت اسم میگرن را بر سردرد خود میگذارند و شروع به خود درمانی میکند فارغ از اینکه هر سردردی میگرن نیست و سردرد باید ویژگیهای خاصی داشته باشد تا بتوان نام میگرن بر آن نهاد.
در شناخت هر سردرد باید به نوع و شدت آن، زمان، محل و مشکلات همراه سردرد و عواملی که باعث ایجاد سردرد میشوند و یا آن را شدیدتر میکنند توجه کرد. آن میگرن در همه افراد به یک صورت خود را نشان نمیدهد. معمولا در ابتدای روز اتفاق میافتد و بتدریج شدت مییابد و در یک سمت سر و با نبض و ضربان احساس میشود ومکان ان هر قسمتی از سر نظیر پیشانی یا گیجگاهی یا پشت سر میتواند باشد. مدت زمان سردرد میگرنی در افراد متفاوت است اما از 4 تا 72 ساعت طول میکشد. این نوع سردرد معمولا با تهوع و استفراغ همراه است. وجود نور در محیط اطراف و همچنین صدا سردرد را تشدید میکند و فرد هنگام حمله میگرنی تمایل دارد در محیطی آرام و بدون نور قرار گیرد.
انواع سردرد میگرنی
دو نوع اصلی برای میگرن در نظر میگیرند: یکی سردرد میگرنی معمولی که خصوصیاتش گفته شد و نوع دیگر سردرد میگرنی کلاسیک است. در این نوع درد میگرنی معمولا 10 تا 20 دقیقه پیش از احساس سردرد علائم دیگری شروع میشوند و عمدتا شامل مشکلات در سیستم بینایی به صورت تاری دید، دوبینی گذرا، جرقههای نورانی و لکههای تاریک در میدان بینایی است. اختلال در گفتار، بیحسی و کرختی اندامها، احاس بوی خاص، سرگیجه و احساس صدا در گوش از دیگر علائم این مرحله است که به آن پیش درآمد یا اورا گفته میشود. علت اصلی سردرد میگرنی، انقباض موقت عروق مغزی است. این تنگ شدن گذرا، بروز علائم مرحله اورا را موجب میشود. به دنبال ان عروق سعی در جبران این تنگی دارند و متسع میشوند و علائم اصلی میگرن را به صورت سردرد، تهوع و... به این علت ایجاد میشود.
سن شروع میگرن در نوجوانی و ابتدای جوانی گزارش شده است که با افزایش سن شدت بیماری کاهش پیدا میکند و حتی ممکن است پس از 50 سالگی از بین برود. در زنان این نوع سردرد به علت تاثیرات هورمونها بیشتر دیده میشود. میزان ابتلا به میگرن 10 درصد جمعیت کل جهان گزارش شده است در سردرد میگرنی کلاسیک که علائم پیش درآمد دارد جنبه ارثی مطرح است و وجود این نوع سردرد میگرنی در اعضای خانواده درجه یک میزان ابتلای فرد را به سردرد میگرنی افزایش میدهد. سردرد میگرنی در شهرنشینها بیشتر از اهالی روستا دیده میشود.
عوامل شروعکننده میگرن
یکی از عوامل مهم در سردرد میگرنی، عامل هورمونی است، لذا در خانمها با مصرف قرصهای ضد بارداری هورمونی در زمان قاعدگی یا هنگام بارداری، سردرد میگرنی تشدید مییابد کمخوابی، خستگی، استرس، ورزشهای سنگین و ماندن طولانی مدت در معرض نور آفتاب یا هوای گرم نیز از عوامل شروعکننده سردرد میگرنی هستند. در بعضی افراد استرس زیاد باعث شروع حمله میگرنی میشود، اما در برخی پس از سپری کردن شرایط پر استرس چون امتحان، حمله میگرنی آغاز میشود.
راههای درمان
افراد با سردردهای میگرنی باید تحت معاینه کامل پزشکی برای اطمینان از خوش خیم بودن بیماری قرار گیرند. در این بیماران معاینه بالینی تستهای آزمایشگاهی سیتی اسکن وMRI طبیعی خواهد بود. سردردهای خفیف معمولا نیاز به درمان ندارند. در مواردی که سردرد میگرنی فعالیتهای روزانه فرد را مختل میکند و برای فرد قابل تحمل نیست، میتوان از مسکنهای معمولی استفاده کرد؛ اما نکته مهم این است که استفاده مکرر از مسکنها و آرامشبخشها به علت وابستگی جسمی که ایجاد میکند، باید حتما با تجویز پزشک صورت گیرد. در موارد حملات بسیار شدید میگرن از درمانهای اختصاصی با نظر پزشک باید استفاده کرد. امروزه درمانهای جایگزینی چون ماساژدرمانی، ریلکسیشن، بیوفیدبک و یوگا را نیز در درمان موثر دانستهاند.
اما مهمترین مساله در درمان میگرن، پیشگیری از بروز حمله میگرنی و جلوگیری از رویارویی با عوامل تشدیدکننده آن است.
خوردن این مواد ممنوع است ...
مواد غذایی یکی دیگر از عوامل مهم شروع کننده و تشدید کننده حمله میگرنی هستند. غذاهای کنسرو شده به علت وجود گلوتامات که یک اسید آمینه است نباید مصرف شوند چون سردرد میگرنی را تشدید میکنند. از طرفی از خوردن پنیرهای مانده و کهنه، میوهها و سبزیجات فاسد، آجیل، شکلات و کاکائو به علت وجود اسید آمینه دیگری به نام امین باید اجتناب کرد؛ زیرا این امین رگهای مغزی را فعال میکند. کافئین موجود در چای و قهوه نیز از عوامل تشدیدکننده میگرن شناخته شده است. مرکباتی چون لیمو، پرتقال و همچنین چون بادمجان و گوجهفرنگی نیز ممکن است تشدید کننده حمله میگرنی باشند. فلفل و ادویه نیز به علت تحریک سیستم بویایی، عاملی در جهت شروع یا تشدید میگرن بهشمار میآیند.
بیماران میگرنی چه بخورند؟
از عوامل مهم در شروع میگرن تنظیم قند خون است. این بیماران باید مواد غذایی با پروتئین و چربی کم استفاده کنندکه از این دسته تخممرغ گوشت گاو تازه، گوشت مرغ و بوقلمون را میتوان نام برد. از طرفی نان چاودار و خوردن حبوباتی چون لوبیا، عدس و نخود به این بیماران توصیه میشود و میوههایی چون سیب، گلابی، گیلاس و زردآلو از میوههای مفید در این زمینه هستند.
پیشگیری از بروز حملات
ورزشهای سبک و پرهیز از ورزشهای سنگین در پیشگیری از حمله میگرنی مفید است. همچنین استراحت و خواب کافی میتواند بروز حمله میگرنی را کاهش دهد. محیط خانه و محل کار باید هوایی سالم داشته باشد و نباید از عطر و اسانسهای تند و تحریک کننده برای خوشبو کردن محیط استفاده کرد. از عوامل شروعکننده حمله میگرنی تحریکات نوری است. در این خصوص باید نور محل زندگی و کار را تنظیم کنید و هنگام استفاده از نمایشگر رایانه از حفاظ بهره بگیرید. رعایت فاصله 2 تا 3 متر و پرهیز از تماشای طولانیمدت و افراطی تلویزیون در پیشگیری حملات میگرنی سردرد بسیار موثر است.
از عوامل مهم دیگر، جلوگیری از مصرف بیش از حد داروهاست. بنابراین اگر به میگرن دچار هستید لازم است هنگام مراجعه به پزشک به هر دلیلی او را از حملات سردرد میگرنی خود مطلع کنید تا داروهای ایمن در این خصوص برای شما تجویز کند علاوه بر این پرهیز از غذاهای مضر گفته شده یا اجتناب از موقعیتهای استرسزا با یادگیری تکنیکهای آرامش و پرهیز از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب به مدت طولانی و... است.
مطالب مرتبط