پرتال -اخبار و آگهی استخدام و دانشگاه

این سایت وابسته به هیچ سازمانی نیست

پرتال -اخبار و آگهی استخدام و دانشگاه

این سایت وابسته به هیچ سازمانی نیست

ضدعفونی خاک توسط بخار آب

حمایت یونیدو از ضدعفونی خاک توسط بخار آب به جای استفاده از سموم مخرب لایه ازون

تهران 13 دی ماه 1385 (مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد) – دکتر ملایری رئیس اداره حلال های ضایعات سمی و سموم آفات پروتکل مونترال سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو) و همراهان ، اخیراً طی دیداری از شرکت تأسیسات صنایع سارویه که در زمینه پروژه ضد عفونی خاک توسط بخار آب به جای استفاده از سموم مخرب لایه ازن در شهر ساری فعالیت می نماید، ضمن اینکه دستگاه را مورد تأیید قرار دادند، خاطر نشان کردند که این دستگاه نمونه خارجی ندارد.

در این مرحله از بازدید، با خرید 35 دستگاه از شرکت سارویه توسط سازمان یونیدو موافقت گردید.از آنجا که یونیدو در حال حاضر مجری جایگزینی سموم مخرب لایه ازون (متیل بروماید) در 62 کشور جهان میباشد و دستگاههای بخار در اختیار آنها میگذارد یونیدو در نظر دارد که دستگاه تولیدی شرکت سارویه را به آن کشورها معرفی و برای طرحهای جایگزینی در این کشورها استفاده شود. اجرای طرح جایگزینی متیل بروماید در ایران بعهده وزارت جهاد کشاورزی است که با هماهنگی و همکاری دفتر حفاظت لایه ازون سازمان محیط زیست توسط یونیدو از بودجه پروتکل مونترال اجرا میگردد.

موارد استفاده از دستگاه بخار:
این دستگاه بمنظور ضد عفونی خاک ، پرورش قارچ ، پرورش قارچ های صدفی ، خشک کردن بتن سدها ، تیرچه و بلوک، سونای تر و تمام کارهایی که به بخار با فشار پایین نیاز دارند مصرف می شود. مخلوط های خاکی ممکن است آلوده به بذرهای علف های هرز، نماتدها، انواع قارچ ها و باکتری های مضر باشند که عامل مرگ گیاهچه یکی از آنها می باشد و توسط قارچ هایی مانند پیتیوم ، فیتوفترا ، زیزوکتونیا و فوزاریم ایجاد می شود. برای پیشگیری از صدمه این امراض، باید مخلوط های خاکی یا خاکبرگ قبل از کاشت گیاهان ضد عفونی شوند خاک ها را از طریق حرارت یا با استفاده از مواد شیمیایی می توان ضد عفونی نمود. حرارت دادن مخلوط های خاکی که دارای کود دامی، خاکبرگ یا مواد آلی پوسیده هستند موجب تسریع در پوسیدن مواد آلی می شود که در بعضی از موارد موجب تشکیل ترکیباتی می شود که برای رشد گیاه مضر است و باید توسط آب از خاک شسته شوند . بعضی از ترکیبات شیمیایی خاک در اثر حرارت بیش از 85 درجه تجزیه شده و مقادیر زیادی نمک های قابل حمل مانند ازت ، منگنز ، فسفر ، پتاسیم تولید می کنند که برای گیاهان مضرند این موضوع بویژ ه در مخلوط هایی که مواد آلی زیادی دارند بیشتر مشهود می باشد . معمولا برای ضد عفونی خاک ها یا از مواد شیمیایی یا از بخار آب استفاده می شود. مواد شیمیایی که معمولا استفاده می شوند عبارتند از فرم آلدئید که قارچ کشی خوب و با نفوذ است ، بذرهای بعضی از علف های هرز را از بین می برد اما برای از بین بردن نماتدها و حشرات چندان مناسب نیست بعد از کاربرد نیز باید برای کاشت دو هفته صبر کرد. کلروپیکرین ماده دیگری است که بدین منظور استفاده می شود برای کاربرد این ماده بعد از پاشیدن روی بستر باید آن را محبوس کرد و سه روز نگه داشت این ماده برای از بین بردن نماتد حشرات ، بذرهای علف های هرز، ورتیسیلیوم و سایر قارچ های مقاوم موثر است اما بعد از سه روز ، باید ده روز صبر نمود تا خاک تهویه شود. ماده دیگر مورد استفاده متیل برماید است که ماده ای بی بو ، بسیار فرار و برای انسان بسیار سمی است و خطر عقیم شدگی را بهمراه دارد. این ماده اکثر نماتدها ، حشرات ، بذرهای علف های هرز و بعضی از قارچ ها را از بین می برد ولی قارچ ورتیسیلیوم را از بین نمی برد این ماده علاوه بر خطراتی که در استعمال دارد به دلیل تخریب لایه ازن از سال 2003 در بسیاری از موارد و از سال 2015 بطور کل منسوخ می شود.

ماده دیگر مورد استفاده واپام می باشد که در آب قابل حمل بوده و علف های هرز، بذرهای در حال جوانه زدن اکثر قارچ ها و نماتدها را از بین می برد برای استفاده از این ماده روی خاک باید غلطک زده شود و پس از کاربرد سه هفته لازم است تا خاک تهویه شود تماس آن با پوست انسان نیز موجب ایجاد خارش می شود .

مخلوط دی –دی مانند واپام با محدودیت روبروست خیساندن مخلوط های خاک با قارچکش هایی مانند بنومیل، کاپتان، تنها موجب کنترل بعضی از قارچ ها می شود. بهمین دلیل امروزه در اکثر نقاط دنیا خاک را با استفاده از بخار آب پاستوریزه می کنند. بخار آب همه آفات را حذف می کند. پس از تیمار با بخار محیط بلافاصله آماده استفاده می شود. خطرات حاصله از کاربرد بخار برای انسان و گیاه بسیار کم است . با بخار می توان محیط کشت سرد و مرطوب را در هر زمان از سال ضد عفونی نمود . بخار آب وقتی محیط خاک را به دمای حدود 80 درجه برساند بعد از حدود 20 دقیقه اکثر باکتریها و قارچ ها مضر، نماتدها ، حشرات و بذرهای علف های هرز را از بین می برد اما در دمای 60 درجه به مدت 30 دقیقه مطلوب تر است. چون ضمن از بین بردن عوامل بیماریزا ، موجودات مفید خاک را از بین نمی برد. بکار بردن بخار از بروز مشکل آزاد شدن مواد مسموم کننده خاک که در اثر حرارت زیاد اتفاق می افتد جلوگیری می کند.

***

شنبلیله

گیاهان دارویی گیاهانی هستند که از آنها خواص درمانی دیده شده.

[ویرایش] اثربخشی

توضیح خواص درمانی زیره و شوید در نسخه عربی (پیرامون ۱۳۳۴ م.) از کتاب ماتریا مدیکا از نوشته‌های دیوسکورید.
توضیح خواص درمانی زیره و شوید در نسخه عربی (پیرامون ۱۳۳۴ م.) از کتاب ماتریا مدیکا از نوشته‌های دیوسکورید.

برخی معتقد به خواص درمانی برای گیاهان داروئی نبوده یا در مورد آن اظهار تردید می‌‌کنند. بیشتر مردم به هنگام بیماری به سوی داروهای شیمیایی روی می‌‌آورند که در اینجا سؤال دومی مطرح می‌‌گردد که، آیا داروهای گیاهی بهترند یا داروهای شیمیایی؟ پاسخ اول : تردید در مورد اثربخشی گیاهان داروئی از آنجا ناشی می‌‌گردد که نحوه آماده سازی داروهای گیاهی و تحویل آنها به مردم به نحو صحیح انجام نمی‌گیرد و در نتیجه خواص درمانی گیاه از بین رفته و یا تقلیل می‌‌یابد که این امر موجب عدم تأثیر گیاه در درمان بیماری می‌‌گردد. از مواردی که باعث کاهش اثر بخشی گیاه می‌‌گردد:

  • کشت در زمینی که از نظر مواد خاص مورد نیاز گیاه، دچار کمبود باشد.
  • عدم مبارزه صحیح با آفات و بیماریهای گیاهان داروئی کشت شده که بعضاً، باعث کاهش مواد مؤثر گیاه یا تغییر نسبت ترکیبات مفید گیاه می‌‌گردند.
  • رعایت نکردن زمان مناسب برداشت (برحسب وضعیت هوا و ساعات روز)
  • خشک کردن گیاه در شرایط نامناسب (از نظر درجه حرارت- مدت زمان خشک کردن یا سرعت خشک کردن و…)
  • عدم نگهداری صحیح و بسته بندی مناسب (فرارّ بودن برخی ترکیبات - آلودگی گیاه برداشت شده به قارچ یا باکتری و…)
  • تقلبات داروئی (بعضاً بطور عمدی یا غیر عمد گیاهی به‌عنوان گیاه دیگر به صرف داشتن ظاهر مشابه فروخته می‌‌شود و این مسأله علاوه بر اینکه در سطح گونه گیاهی- به فراوانی - اتفاق می‌‌افتد بعضاً در حد جنس گیاه نیز صورت می‌‌گیرد)

پاسخ دوم : داروهای شیمیایی از برخی جهات نسبت به داروهای گیاهی برتری دارند ولی مصرف طولانی و یا در برخی موارد مصرف مقطعی این داروها می‌‌تواند عوارض جانبی برجای گذارد که بعضاً، از خود بیماری نیز خطرناک ترهستند. همچنین استفاده مداوم، بی رویه و نادرست داروهای شیمیایی باعث ایجاد میکروبهای بسیار مقاوم شده که داروهای شیمیایی بر روی آنها بی تأثیر بوده و یا کم اثرند و در نتیجه بیماران باید به سوی آنتی بیوتیکها و داروهای قوی تری که هر روز با نامهای جدید ارائه می‌‌گردند، روی آورند.

[ویرایش] روش تهیه برخی از اشکال مصرفی داروهای گیاهی

  • دم کرده: مقدار تعیین شده از پودر گیاه را، در مقدار معینی از آب جوش ریخته و بهم می‌‌زنند. بعد روی ظرف را پوشانده و به مدت 30-15 دقیقه صبر می‌‌کنند سپس آن را صاف می‌‌کنند.
  • جوشانده : الف) جوشانده ملایم : مقدار معینی از گیاه خردشده را با 4/1 لیتر آب جوش مخلوط کرده ومی گذارندکمی بجوشد. سپس آن را از حرارت دور کرده، صبر می‌‌کنند تا دم بکشد، سپس آن را صاف می‌‌کنند ب) جوشانده معمولی : تفاوت آن با جوشانده ملایم در افزایش زمان جوشش است.
  • خیسانده: این شکل برای مواد مؤثری که در اثر حرارت از بین می‌‌روند توصیه می‌‌شود. برای تهیه خیسانده سرد مقدار مشخصی از پودرگیاه را در حجم معینی از آب ریخته در ظرف را 6 الی 12 ساعت می‌‌بندند، سپس محتویات ظرف را صاف می‌‌کنند.

[ویرایش] منابع

  • ولاک-ژان و استودولا- ژیری - گیاهان داروئی - ترجمه ساعد زمان - انتشار ققنوس -1376
  • صمصام شریعت - مادی و معطر، فریبرز - درمان با گیاه - انتشارات مشعل -1376
  • رجحان -محمد صادق - دارو درمان گیاهی - انتشارات علوی -1378
  • صمصام شریعت - هادی - پرورش و تکثیر گیاهان داروئی - انتشارات مانی 1374


ن . ب . و
گیاهان دارویی و ادویه‌جات
گیاهان دارویی

اروانه · اسپرزه · استوخودوس · افسنطین · آق اوستا · آقطی سیاه · اکالیپتوس · اکلیل کوهی · انجبار · انجدان رومی · آنغوزه · آویشن · باباآدم · بادرشبو · بادرنجبویه · بارهنگ · باریجه · برگ بو · برگ سنا · برنجاسف · بن سرخ · بنگرو · بنه · بولدو · بومادران · بهارنارنج · بهمن‌پیچ · بیدمشک · پای خر · پرسیاوشان · پروانش · پنج‌انگشت · پنیر باد · پنیرک · پونه‌سا · پونه سنبله‌ای · پیازچه · پیرتر · پیرو · تاتوره · تخم کتان · ترشک · ترخون · ترنجبین · جعفری فرنگی · جعفری · خارخسک · چای کوهی · چویل · خار علیص · خار مقدس · خرگوشک · ختمی · دارواش · داز · درمنه · دم شیر · رازک · رازیانه · روناس · ریحان مقدس · ریحان · ریواس · زنجبیل · زوفا · ژینکو · سپستان · سُداب · سرخ‌ولیک · سنا · سنبل‌الطیب · سنجد · سورنجان · سیاه‌دانه · سیر · شابیزک · شاه‌تره · شاهِسپَرَم · شبدر قرمز · شنبلیله · شوید · شیرین‌بیان · صبر زرد · صعتر · عروسک پشت پرده · عطر مازندران · علف چشمه · علف لیمو · علف هفت‌بند · غافث · فرنجمشک · فلفل مجار · فلوس · فوکا · قاصدک · کاسنی · کافور · کاکوتی · کرچک · کنار · کوشاد · کیسه کشیش · گاوزبان · گز روغن · گز علفی · گزنه · گشنیز · گل بی‌مرگ · گل راعی · گل ماهور · گل همیشه‌بهار · گلپر · گلرنگ · گلنار · گون کتیرا · لوزارنگ · ماریتیغال · مامیران کبیر · مخلصه وحشی · مرزنجوش · مرزنجوشتر · مرزه · مریم‌گلی · مورت · موسیر · نعناع · هلیله سیاه · همشکی · هویج وحشی ·

ادویه

اسپرزه · آنغوزه · بابونه · بادیان رومی · برگ بو · به‌دانه · پودر پیاز · فلفل دلمه‌ای · پودر کاری · تخم شاهی · تخم تره · ترب کوهی · تمبر هندی · جوز بویا · جوز هندی · چهارتخمه · خاکشیر · خردل · خسرودار · خشخاش · دارچین · زردچوبه · زعفران · زنجبیل · زیره · سماق · سیاه‌دانه · سیر · شنبلیله · عرق بیدمشک · فلفل بهار · فلفل برزیلی · فلفل سفید · فلفل سیاه · فلفل · کاسنی دشتی · کُبابه · کنجد · کندر · گل رنگ · گل گاوزبان · گلاب · لیمو عمانی · پودر موسیر · میخک · ناردانه · واسابی · هل سبز · هل سفید ·

 

wikipedia

کنگر

خواص غذایی کنگر


نام علمی کنگر CYNARA SCOLYMUS است. این گیاه اولین بار در اتیوپی کشت شد و بعد در نقاط مختلف دنیا گسترش پیدا کرده است. محل اصلی رویش این سبزی مدیترانه، جزایر قناری و آمریکای جنوبی است. زمان به گل نشستن این گیاه از بهار تا نیمه ی تابستان است که به عواملی چون شرایط اقلیمی و گرمای هوا وابسته است. دم برگ داخلی سفید رنگ ، راس ساقه و هاگدان قسمت های خوراکی این گیاه را تشکیل می دهد که در سوپ ، خورش  و سالاد مورد استفاده قرار می گیرد. در یونان و مصر باستان، این گیاه به دلیل نقش کمکی در هضم مواد غذایی مورد توجه قرار گرفت و در قرن 16 میلادی در اروپا یکی از سبزیجات معروفی بود که توسط اشراف مصرف می شد.

در طب سنتی اروپا ، برگ های کنگر به عنوان ماده افزایش دهنده ادرار ( دیورتیک ) و محرک کلیه ها ، محرک ترشح صفرا از کبد  و انقباض کیسه صفرا مورد استفاده قرار می گرفت. این گیاه غنی از پتاسیم بوده، ولی از لحاظ انرژی محدود است.

مواد مغذی اصلی موجودد در 100 گرم کنگر خام

انرژی

خواص درمانی کنگر در سلامت بدن

سرگل های این گیاه به عنوان سبزی مصرف می شود که برای دستگاه گوارش مقوی بوده و به هضم مواد غذایی کمک می کند. عصاره ی برگ و ریشه ی کنگر برای جلوگیری از رسوب چربی در جدار رگ ها مفید بوده و در درمان یرقان ، سوء هاضمه ، احساس ناراحتی در معده ، نفخ ، بی اشتهایی  ، تهوع ، اسهال خفیف یا یبوست ، نارسایی کبد ، دفع مزمن آلبومین و کم خونی بعد از جراحی موثر بوده و از کبد در برابر سموم شیمیایی محافظت می کند. در بعضی از کشورها به عنوان محرک تمایلات جنسی مصرف می شود.

 ماده سینارین که در عصاره برگ کنگر وجود دارد، باعث کاهش کلسترول خون می شود. تحقیقات نشان داده است که سینارین باعث کاهش سطح تری گلیسیرید خون نیز می شود. سینارین و ماده دیگری که به عنوان اسید کافئیک شناخته شده است، کبد را در برابر عفونت حفظ می کند و به کبد کمک می کند تا بعد از تخریب قسمتی از آن دوباره خود را از نو بسازد. از آنجایی که کنگر محتوی کربوهیدرات پیچیده غیر قابل هضم به نان اینولین است، خاصیت مسهلی دارد. از طرفی اینولین موجود در کنگر باعث افزایش باکتری های مفید و کاهش باکتری های مضر در مدفوع می شود. در حقیقت باعث حفظ سلامتی روده شده و احتمالاً می تواند خطر سرطان روده باریک را کاهش دهد. آنتی اکسیدان  موجود در کنگر، پوست را در برابر سرطان محافظت می کند.

مقدار مصرف

بزرگسالان برای بهره گیری از اثرات درمانی کنگر می توانند ،4-1 گرم برگ خشک یا خام آن را سه بار در روز مصرف کنند.

کسانی که نباید کنگر مصرف کنند

- بهتر است زنان باردار، کودکان، بیماران مبتلا به بیماری شدید کبدی یا کلیوی از مصرف برگ کنگر پرهیز کنند.

- از آنجایی که برگ های کنگر محرک انقباض کیسه ی صفراست، افرادی که سنگ کیسه ی صفرا دارند نباید آن را مصرف کنند، چرا که افزایش انقباض کیسه ی صفرا منجر به انسداد مجاری و حتی پارگی کیسه صفرا می شود.

- هم چنین اشخاصی که نسبت به کنگر و یا خواص سینارین حساسیت دارند، باید از مصرف این گیاه پرهیز کنند.

منبع : ماهنامه دنیای تغذیه

سیب زمینی

خواص درمانی و تغذیه ای سیب زمینی

سیب زمینی یک گیاه یک ساله است که ما از غده های موجود در ریشه آن استفاده می کنیم. زادگاه اولیه آن در آمریکای جنوبی بوده و اولین بار توسط میرزا ملکُم خان به ایران آورده شده است، برای همین در ابتدا به آن " آلو ملکُم " می گفتند و اکنون هم در بعضی شهرهای ایران سیب زمینی را بنام آلو می شناسند.

سیب زمینی غنی از بتاکاروتن  ( پیش ساز ویتامین A  ) است که وقتی پخته می شود به آسانی جذب می شود.

ساقه و برگ های سیب زمینی حاوی سمی بنام سولانین است، بنابراین نباید آن را مصرف کرد، ولی جوشانده رقیق شده همین برگ ها را به عنوان ماده خواب آور  و آرامش دهنده اعصاب استفاده می کنند.

مهم ترین ماده اصلی موجود در سیب زمینی نشاسته است که معمولاً 9 تا 25 درصد آن را تشکیل می دهد، از این رو برای تامین انرژی ماده مفیدی است که نسبت به غلات کمتر تحت تاثیر آفات قرار می گیرد و پرورش آن آسان تر است. امروزه روسیه و آلمان بزرگ ترین تولید کنندگان سیب زمینی هستند.

سیب زمینی تقویت کننده قلب  ، محکم کننده لثه ، مسکن درد و زخم معده  است.
سیب زمینی  در بین سبزیجات حاوی ویتامین C  بالایی است و هر 100 گرم سیب زمینی 20 تا 25 میلی گرم ویتامین C دارد و برای تامین ویتامین C مورد نیاز برای جلوگیری از خونریزی لثه مفید است، ولی نکته بسیار مهم این است که در اثر ماندن در انبار و پخت نامناسب مقدار زیادی از ویتامین C آن به هدر می رود. برای اینکه سیب زمینی ویتامین C کمتری را از دست بدهد ، سعی کنید آن را در مقدارهای کم خریداری و نگهداری کنید و آن را با پوست بپزید . برای پخت ، اول آب را در ظرف جوش بیاورید. بعد سیب زمینی ها را در آن بیاندازید و پس از پخت آنها را از آب خارج کنید و نگذارید در آب گرم بمانند. سیب زمینی علاوه بر ویتامینC حاوی مواد مفید دیگری مثل پتاسیم ، فسفر  ، آهن  و منیزیم  است.

سیب زمینی پخته شده یا کباب شده با پوست، بیشترین مقدار ویتامین ها را داراست.

سیب زمینی حاوی مقدار زیادی ویتامین B6  است. یک فنجان سیب زمینی پخته 21 درصد B6 مورد نیاز روزانه شما را تامین می کند. می دانید که بسیاری از آنزیم های بدن خصوصاً آنهایی که در تبدیلات پروتئینی درگیر هستند به B6 محتاج هستند، در نتیجه برای تولید سلول های جدید احتیاج به B6 داریم . B6 برای ورزشکاران  بسیار حیاتی است و به آمادگی و بازسازی بدنشان کمک می کند . پس بهتر است حتماً در رژیمشان از آن استفاده کنند. B6 در جلوگیری از سرطان نیز مفید است. پس بهتر است بزرگسالان و افراد مسن حداقل هفته ای یک بار سیب زمینی را جایگزین دیگر مواد نشاسته ای کنند.

جدول متوسط مواد مغذی موجود در سیب زمینی بر حسب درصد

ماده مغذی

 مقدار ( درصد )

آب

 8/77

پروتئین

 1/2

چربی

  1/0

سلولز

 5/0

نشاسته و قند

 5/18

خاکستر و مواد معدنی

 1

ویتامین C

 25 میلی گرم در 100 گرم

پخت آن بصورت تنوری و کباب شده موجب حفظ خاصیت سیب زمینی می شود ، ولی تهیه آن بصورت سرخ کرده و چیپس که در کشور ما معمول است بدترین نوع پخت این ماده غذایی مفید است. خوردن این شکل سیب زمینی برای اطفال مضر است و برای بزرگسالان نیز به دلیل روغن زیاد مشکل زاست ، مگر با توری روغن آن کاملاً جدا شود.

سایر خواص سیب زمینی :

- سیب زمینی ادرار  را زیاد می کند، در نتیجه برای کلیه  و مثانه مفید است.

- سیب زمینی حاوی آنزیم هایی است که برای التیام زخم های معده بسیار مفید است و برای تسکین مواضع متورم خارجی ، پخته آن را گرم بر روی محل آسیب دیده می گذارند که موجب التیام خواهد شد.

- ضماد خام آن را روی محل سوختگی و پلک ورم کرده می گذارند ( البته باید کاملاً استریل باشد ) و بسیار تسکین دهنده است.

چند نکته خانه داری در مورد سیب زمینی :

- اگر خورشت یا آش شما کمی شور شد ، تکه های سیب زمینی را در آن بریزید تا نمک اضافی را به خود جذب کند.

- پوره خام آن با شیر ماسک  خوبی برای پوست شماست.

- اگر پوست سیب زمینی را در کتری جرم گرفته بجوشانید قشر آهکی را بر طرف می کند.

- برای بر طرف کردن سم سولانین آن، می توانید آن را در آب و سرکه بپزید و آب پخت را دور بریزید.

یک نکته مهم:

جوانه زدن سیب زمینی باعث افزایش سولانین شده و مصرف زیاد آن موجب مسمومیت می شود. پس جوانه ها و قسمتهای سبز زیر پوست را کاملاً جدا کنید.

بهترین روش نگهداری سیب زمینی در منزل :

آن را در حجم کم در جعبه های چوبی که از کف انبار یا محل نگهداری 40 سانتیمتر فاصله داشته باشد قرار دهید. دمای محل نگهداری بهتر است 4 درجه بالای صفر و نیز تاریک باشد که از جوانه زدن آن جلوگیری شود.

عاتکه موسوی – کارشناس تغذیه تبیان

شاه تره

خواص شاه تره

شاه تره یک گیاه بومی ایران است و در زبان عربی به آن شاه ترج می گویند و نام علمی آن FUMARIA PARVIFLORA است.

این گیاه کمی تلخ مزه است ولی خواص بسیاری دارد که از آن جمله ؛

- به 

کبد  کمک می کند تا خون را صاف کند. در سلامتی خود کبد نیز بسیار موثر است . صفرا را کم می کند و کبد را پاکیزه می کند.

- این گیاه پاک کننده 

معده  است ، خصوصاً خشک آن موثرتر است. آب برگ آن با عسل  و تمبر هندی  پاک کننده دستگاه گوارش ، کبد و تصفیه کننده خون است.

ویتامین C  دارد، از این رو مانع خرابی و خونریزی لثه می شود.

- غرغره جوشانده این گیاه برای بر طرف کردن 

آفت  و زخم های دهانی مفید است.

- ضماد خشک آن که با حنا در حمام استفاده می شود، جهت امراض جلدی و خارش پوست و ضدعفونی کردن آن مفید است.

یکی از پزشکان قدیم ایران بنام " ابن ماسویه " شاه تره را جهت معالجه گزیدن زنبور مفید می دانسته است. یک نوع از این گیاه در اروپا رشد می کند که وجه مشترک درمانی این دو گیاه ، تقویت معده ، 

تحریک اشتها  و درمان امراض جلدی است .

مصرف عرق شاه تره در فصل تابستان علاوه بر خواص درمانی ، نوشیدنی گوارایی محسوب می شود، ادرار آور بوده ، ضد کمبود ویتامین C و اشتها آور است.

شاه تره یکى از باارزش ترین گیاهان دارویى است که در درمان بسیارى از بیماری هاى گوارشى به کار مى رود.

براساس پژوهش هاى انجام شده، این گیاه حاوى آلکالوئیدها، گیلکوزیدهاى فلاوونوئیدى و اسیدهاى آلیفاتیک است. این ترکیبات داراى اثراتى همچون تصفیه کننده خون، منظم کننده کار کبد، مؤثر در درمان ناراحتى هاى عروقى، نرم کننده حرکات مفاصل، ضد پرخونى، اشتهاآور و ضد اسکوربوت است. این گیاه در درمان بیمارى هایى همچون ناراحتى هاى کبدى، بیماریهاى عروقى، 

یرقان  ، میگرن  هاى ناشى از اختلالات دستگاه گوارش، تصلب شرائین، درمان فشارخون بالا  ، التهاب غدد لنفاوى، انگل هاى روده اى و التهابات پوستى مؤثر است.

عاتکه موسوی – کارشناس تغذیه تبیان

خواص درمانی گشنیز و تخم آن

خواص درمانی گشنیز و تخم آن

گشنیز گیاه بومی جنوب اروپا و مناطق مدیترانه است و در بیشتر نقاط ایران نیز می روید. از زمان های قدیم وجود داشته و حتی مورد مصرف مصری ها بوده است.

بقراط این گیاه را می شناخته و برای درمان بیماری های مختلف از آن استفاده می کرده است. در قرون وسطی ضعف جنسی را با گشنیز درمان می کردند. پزشکان قدیم عقیده داشتند گشنیز از سرایت امراض جلوگیری می کند، از این رو به افراد مبتلا به آبله دستور می دادند که آب گشنیز را به دور چشمهایشان بمالند تا میکروب آبله به چشم ها سرایت نکند.

گشنیز گیاهی است علفی و یک ساله، به رنگ سبز که ارتفاع آن تا 80 سانتی متر نیز می رسد. برگ های آن به دو شکل ظاهر می شوند. آنهایی که در قاعده ساقه وجود دارند به شکل دندانه دار و دیگری در طول ساقه که باریک و نخی می شود. قسمت مورد استفاده گیاه، ساقه، برگ و میوه آن است. میوه گشنیز گرد و به رنگ زرد است. بوی تازه آن مطبوع نبوده و تقریباً بد بو است ، ولی بر اثر خشک شدن این بو از بین رفته و خوشبو می شود.

موارد استفاده گشنیز

گشنیز تازه گیاه معطری است که در کوکو و آش استفاده می شود. تخم آن را نیز تفت داده و پودر می کنند و به عنوان ادویه خصوصاً در غذاهای هندی ، در ادویه گرام ماسالا استفاده می کنند. مخلوط پودر تخم گشنیز و زیره سبز در غذاهای ایرانی مثل خورش ها، 

عدسی  و عدس پلو  استفاده می شود.

خواص دارویی گشنیز

گشنیز و تخم گشنیز از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است.

خواص تخم گشنیز :

1) تخم گشنیز را پودر کرده و به نسبت مساوی با شکر یا 

عسل  مخلوط کنید که برای تقویت بدن بسیار مفید است.

2) خوردن تخم گشنیز معده را تقویت می کند و به همراه غذا به هضم آن کمک می کند. معده و روده را ضد عفونی می کند و کرم کش است. برای این منظور 2 تا 5 گرم تخم بو داده آن مصرف شود.

3) تخم گشنیز ادرار آور است.

4) برای نرم کردن سینه از جوشانده تخم گشنیز استفاده می کنند ، بدین صورت که 10 تا 30 گرم از آن را در یک لیتر آب دم کرده و مانند چای با شکر بنوشید.

5) برای بر طرف کرن تب و 

سرماخوردگی  مفید است. برای این منظور یک سوپ رقیق از آب مرغ و گشنیز تازه تهیه کنید و پس از چند مرتبه مصرف ، اثر معجزه آسای آن را ببینید.

6) تخم گشنیز شیر 

مادران شیرده  را زیاد می کند ، برای این منظور باید 2 تا 5 گرم از آن را با کمی عسل تناول کنند.

7) تخم گشنیز نیرو دهنده قلب و نشاط آور است.

8) تخم گشنیز قاعده آور است.

9) جوشانده تخم گشنیز یا خوردن تخم گشنیز بو داده ، اسهال خونی و بیماری های عفونی روده مثل تب تیفوئید را بهبود می بخشد، چون شدیداً میکروب کش است.

10) برای تسکین درد دندان تخم گشنیز بجوید.

خواص برگ و ساقه گشنیز :

1) آب گشنیز 

خواب آور  است. برای این منظور باید30 گرم از آب گشنیز خام را همراه با شکر خورد. مصرف بیش از این مقدار موجب حالت سستی می شود.

2) مسکن و آرام کننده است.

3) خوردن گشنیز با غذا از ترش کرن جلوگیری می کند و کلاً گشنیز جلوی مسمومیت های غذایی را می گیرد.

4) برای بر طرف کردن 

بوی بد دهان  سوپ یا آش گشنیز بخورید.

5) گشنیز تشنگی را بر طرف می کند.

6) برای کاستن از نیروی جنسی خوردن گشنیز اثر قوی دارد.

7) گشنیز ضد نفخ است و دل درد را بر طرف می کند.

8) خوردن گشنیز برای 

دهان و دندان  بسیار مفید است. هم لثه  را سالم می سازد و هم جلوی خرابی دندان ها را می گیرد و درد دندان را بر طرف می کند.

نظریه بزرگان در مورد گشنیز

زکریای رازی پزشک و دانشمند مسلمان ، گشنیز را برای آرام کردن سردرد و رفع سستی تجویز می کرد . البته در حدیثی آمده است که امام موسی کاظم ( ع ) فرمودند : خوردن 

سیب  ترش و گشنیز موجب حالت نسیان و فراموشی می شود.

چند فرمول دارویی

برای بر طرف کرن درد دندان :

10گرم تخم گشنیز را در چهار لیتر آب بریزید و بگذارید بجوشد تا حجم آن به یک لیتر برسد. آن را کمی سرد کنید و در دهان مزه مزه کنید تا درد دندان بر طرف شود.

بر طرف کردن بواسیر :

10 گرم تخم گشنیز را بو داده تا قهوه ای رنگ شود. آن را پودر کنید و با مقداری سرکه مخلوط کرده و چند روز آن را بنوشید تا بواسیر بر طرف شود.

برای شستن دهان و دندان :

یک قاشق چایخوری پودر تخم گشنیز را در یک لیوان آب جوش ریخته ، به مدت 5 دقیقه دم کنید. سپس آن را برای شستن دهان، دندان و گلو غرغره کنید.

ترکیب شیمیایی

مواد موجود در 100 گرم گشنیز

آب  7/5 گرم
سلولز  38 گرم
مواد چرب  15 گرم
اسیداگزالیک  1 گرم
 کلسیم  170 میلی گرم
ویتامین A  200 واحد
ویتامین C  50 میلی گرم

مواد چرب گشنیز مرکب از اسید اوئیک، اسید پالتیک و اسید لینولئیک است.

نکته :

مصرف به اندازه گشنیز هیچ گونه ضرری ندارد، ولی مصرف زیاد از حد آن باعث حالت مستی توام با خستگی شدید می شود و گاهی به خواب عمیق ، گنگی و بی حسی منجر می انجامد.

عاتکه موسوی – کارشناس تغذیه

ادامه مطلب ...

ریحان

خواص درمانی ریحان

" ریحان " کلمه ای عربی و به معنی " گل و سبزه " است که معادل این لغت در فارسی " اسپرغم " گفته می شود.

 

ریحان  گیاه بوته ای یک ساله ای است که معمولاً طول آن بین 20 تا 45 سانتیمتر است و دارای عطر و بوی مطلوبی است. رنگ ساقه ی بوته ی ریحان سبز تند است و دارای برگ های منظم و بیضی شکل است . گل های ریحان به رنگ سفید یا صورتی در ماه های مرداد یا شهریور به شکل خوشه در انتهای ساقه ی ریحان ظاهر می شوند و پس از چندی از همین گل ها تخم ریحان حاصل می گردد. دو نوع ریحان وجود که یک نوع آن برگ های سبز و نازکی دارد و نوع دیگر برگ های بنفش رنگ دارد. گیاه ریحان بومی هند است. این گیاه هیچ گونه ترشح زیان آوری ندارد و تمام بخش های آن مثل برگ ، گل و حتی ساقه آن بسیار معطر و خوشبو است. از این رو در تمام دنیا به عنوان یک طعم دهنده و عطر دهنده به غذا مورد استفاده قرار می گیرد.

در مصر ، زنان گل های ریحان را در استراحتگاه افراد مورد علاقه شان می ریزند ولی در مالزی ریحان را در محل دفن مرده ها می کارند . در مولداوی رسمی وجود دارد که هنوز هم پا برجاست و آن این است که یک مرد زن مورد علاقه اش را با قبول دسته ای ریحان از او انتخاب می کند.

پزشکان قدیم به سختی اثر درمانی ریحان را قبول می کردند و بیشتر آنها عقیده داشتند که ریحان گیاهی سمی و خطرناک است.

در ایران نیز افسانه ای در مورد ریحان وجود دارد، بدین شرح که :

« گویند اسپرغم پیش از انوشیروان نبود. روزی انوشیروان بارعام داده، و به دیوان قضاوت نشسته بود. ناگاه ماری بزرگ از زیر تخت درآمد. حاضران را از دیدن او ترس به هم رسید. قصد او کردند، شاه فرمود بگذارید شاید شکایتی داشته باشد. به دنبال او برفتند تا به کنار چاهی رسیدند. مار بر کنار چاه حلقه زد، آنگاه به درون رفت و برآمد، چون در آن چاه نگاه کردند، ماری دیدند مرده افتاده و عقربی نیش بر او بند کرده، نیزه ای از بالای چاه بر پشت عقرب فرو برودند و همچنان به نزدیک شاه آوردند و شاهنشاه را از حال مار و نیش عقرب آگاه ساختند. چون یک سال بگذشت، هم در آن روز شاه نشسته بود و به شکایات مردم رسیدگی می کرد. همان مار به نزدیک سریر آمد و از دهن خود قدری تخم سیاه بریخت و برفت. شاه فرمود آن تخم را کاشتند. از آن تخم اسپرغم بر آمد و انوشیروان که پیوسته زکام داشت از بوییدن و خوردن آن زکامش برطرف شد. شکی نیست که این داستان به این شکل صحت ندارد ولی بعید نیست که بذر را یکی از شاکیان که به حق خود رسیده بود، به عنوان هدیه آورده باشد.»

فواید و خواص درمانی ریحان:

ریحان گیاهی معطر و بادشکن است. اگر چه بیشتر به عنوان سبزی خوردن یا طعم دهنده به غذا، مورد استفاده قرار می گیرد ولی خواص درمانی خاصی هم دارد که از آن جمله :

1) ریحان آرامش دهنده ی اعصاب است و برای درمان سردردهای عصبی بسیار مؤثر است. اگر 20 تا 50 گرم ساقه ی ریحان که دارای برگ و گل است را در یک لیتر آب جوش بریزید و 12 دقیقه دم کنید . سپس آن را صاف و شیرین نمایید و پس از هر غذا 1 فنجان بنوشید که غم و اندوه و افسردگی را برطرف می کند.

2) ریحان گیاهی نشاط آور است. دم کرده ی 50 گرم ریحان که شیرین شده باشد پس از هر غذا برای معالجه ی سردردهای یک طرفه ( 

میگرن ) و سردردهای عصبی مفید است . حتی استنشاق بوی ریحان له کرده سردردهای ناشی از سفر را برطرف می کند.

3) دم کرده ی 50 گرم ریحان که با 

عسل  شیرین شده باشد برای برطرف کردن گلودرد و آنژین مؤثر است. برای درمان آسم  نیز می توان جوشانده ی غلیظی از ریحان تهیه کرد و روزی چند مرتبه دهان را با آن شستشو داد. جوشانده ی سرد آن نیز تب بر است. پس در بیماری های تورمی گلو و سرما خوردگی  حتماً از ریحان استفاده کنید.

4) دانه ی ریحان نیز به علت داشتن لعاب فراوان نرم کننده است و در رفع ورم 

کلیه  و ترشحات زنانگی مفید است.

5) ریحان ضد دل پیچه است ، پس چه خوب است افرادی که دستگاه گوارش حساس دارند و سریع نفخ می کنند با غذا ریحان مصرف کنند.

6) ریحان در درمان اسهال هم مؤثر است . خوردن تخم بو داده ی ریحان برای درمان اسهال اثر شفا بخش دارد.

7) جوشانده ی ریحان گرفتگی دستگاه گوارش را رفع می کند و ضد تهوع و استفراغ است.

8) اسانس ریحان که بازیلیک نام دارد ، بسیار معطر و ضدعفونی کننده ی دستگاه گوارش است و بوی 

سیر  و پیاز  را از دهان می برد. به همین دلیل یک پای ثابت نان و کباب، ریحان تازه است.

9) ریحان میکروب اسهال و 

وبا  را می کشد و بوی آن پشه و مگس را فراری می دهد . ریحان را در باغچه ی منزل خود بکارید تا به این ترتیب با حشرات مزاحم مبارزه کنید.

10) به نظر می رسد که دانه ی ریحان برای رفع اثر زهر مارگزیدگی ، هم بصورت خوراکی و هم اگر به روی محل زخم گذاشته شود، مؤثر است. عقیده ای هم وجود دارد که ریحان می تواند 

زگیل  را درمان کند.

نظر بزرگان در مورد ریحان

در حدیث است که امام صادق ( ع ) فرمود: ریحان سبزی پیامبران است و بدانید که هشت خاصیت در آن وجود دارد:

1- غذا را گوارا می کند.

2- منفذها را باز می کند.

3 و 4- دهان و باد گلو را 

خوشبو  می سازد.

5- 

اشتها  را به غذا افزایش می دهد.

6- مرض را از بین می برد.

7- شخص را از بیماری 

جذام  ایمن می گرداند.

8- وقتی ریحان در شکم آدمی قرار گیرد، همه ی امراض را ریشه کن می سازد.

در حدیث دیگر، امام کاظم ( ع ) فرمود : ریحان مرض 

سل  را از بین می برد.

عاتکه موسوی – کارشناس تغذیه تبیان

جوانه گندم

معجزه جوانه گندم


پودر جوانه گندم  یک مکمل غذایی پر ارزش و سرشار از ویتامین E  و ویتامین های گروه B است .

ویتامین E امروزه به عنوان معجزه گر و اکسیر جوانی معرفی می شود . سلنیوم و منیزیوم  موجود در جوانه گندم ، در پیشگیری از ابتلا به انواع سرطان  موثر شناخته شده است .

به اعتقاد برخی از متخصصان پوست و مو ، جوانه گندم در درمان  ریزش مو  ، رفع شوره سر و انواع جوش صورت  و ناراحتی های پوستی  موثر است .

همچنین کسانی که از یبوست ، خستگی و بی حالی ، کلسترول بالا  و دردهای عضلانی رنج می برند ، باید از این ماده غذایی کمک بگیرند.

اگر می خواهید لاغر شوید ، پودر جوانه گندم را همراه با ماست  یا سالاد کاهو 10 دقیقه قبل از صرف غذا میل کنید و اگر می خواهید چاق شوید آن را 10 دقیقه بعد از صرف غذا بخورید.

خواص غذایی و سلامتی کاهو

خواص غذایی و سلامتی کاهو

کاهو از سبزی های بسیار مفیدی است که علاوه بر خواص درمانی، مصرف غذایی نیز دارد و در میان سبزی ها، تاریخی کهن دارد. کاهو یکی از قدیمی ترین سبزیجات دنیا است که منشاء آن در هندوستان و آسیای مرکزی می باشد . کاهو طبق مدارکی که بدست آمده از شش قرن قبل از میلاد در ایران مصرف می شده است و یک قرن قبل از میلاد به روم راه یافته و غذای مهمی برای رومیان بوده است. کاهو گیاهی است یک ساله که دارای برگهای پهن و دراز و سبز ، با طعم کمی شیرین می باشد.

انواع مختلف کاهو که در حال حاضر در آمریکا کشت می شود حدود 16 نوع می باشد که در تمام طول سال وجود دارد. روی هم رفته دو دسته کاهو وجود دارد :

1- کاهوی پرورشی و اهلی که در سالاد استفاده می شود که کاهوی گرد HEAD LETTUCE و کاهوی ایرانی ROMAINE LETTUCE از انواع مهم آن است. کاهوی ایرانی از نظر مواد غذایی از کاهوی گرد بهتر است. کاهوی گرد ارزش غذایی چندانی ندارد، زیرا دارای مقدر زیادی الیاف است که تولید گاز و نفخ در معده می کند .

2- کاهوی وحشی


فواید کاهو برای سلامتی بدن :

کاهو از نظر طب قدیم ایران سرد و مرطوب است. دانشمندان علم تغذیه و گیاه¬شناسی برای کاهو خواص متعددی را بیان کرده اند که در ذیل به تعدادی از آنها می¬پردازیم:

1- کاهو، یک داروی تسکین دهنده¬ و آرام بخش طبیعی است، زیرا شامل مقدار کمی از یک ماده¬ی شیمیایی به نام لاکتوسین (LACTUCIN) است که وقتی به مقدار زیاد مصرف گردد، موجب سستی در بدن می¬شود.

2- کاهو خون را صاف و تمیز می¬کند. لذا امام صادق (ع) فرمود: کاهو بخورید، زیرا خون را صاف میکند.(بحارالانوار/ج14)

3- کاهو بویژه نوعی از آن که دارای برگ های زرد است، غذایی زودهضم است و خواب آرامی را به دنبال دارد. از این رو رسول خدا(ص) فرمود: کاهو، خواب¬آور و برای هضم غذا مفید است. (بحارالانوار/ج14)

4- امام رضا (ع) به شیعیان خود توصیه می فرمودند: تامی توانید کاهو بخورید ، زیرا کاهو رقت خون را از بین می برد و بهتر از سایر سبزی ها، خون را تصفیه می نماید.

 کاهو خواب آور و آرام بخش است، بنابراین برای اشخاص عصبانی و کسانی که مبتلا به بی خوابی هستند، مفید است.

5- کاهو دارای آهن فراوان است که برای خونسازی در بدن لازم است.لذا از مؤثرترین و طبیعی¬ترین درمان های 

کم خونی  است.

6- کاهو، 

بینایی  را تقویت می¬کند.

7- کاهو 

موی سر  را به رنگ سیاه زیبائی در می¬آورد، به خصوص اگر ناشتا خورده شود.

8- کاهو خواب آور و آرام بخش است.

9- کاهو برای 

ضعف اعصاب  مفید است.

10- کاهو سرشار از آب (بیولوژیک) می¬باشد و املاح معدنی نیز دارد.

11- کاهو، ضدیبوست و خشکی مزاج است.

12- کاهو، چهره¬ی انسان را با طراوت و در گونه¬های صورت، سرخی زیبایی پدید می¬آورد.

 کاهو خون را صاف و تمیز می¬کند. همچنین به علت داشتن آهن فراوان، برای درمان کم خونی مفید است.

13- اگر کاهو را با سکنجبین یا سرکه بخورند، اشتها آور است.

14- شصت گرم کاهو را اگر در یک لیتر آب به مدت یک ساعت با آتش ملایمی بجوشانید، جوشانده¬ای به دست می¬آید که خواب¬آور و بطور ملایم ملین (نرم کننده) است و کبد را از سموم پاک می¬کند.

15- جوشانده¬ی فوق، در هنگام اختلالات کبدی بخصوص یرقان (زردی) مفید و موثر است.

16- کاهو زخم های مجاری ادرار و مثانه را درمان می کند.

17- کاهو قوای جنسی را تقویت می کند.

18- برای برطرف کردن درد سینه کاهو را بپزید و بخورید.

19- 

زنان شیرده  اگر می خواهند که شیرشان زیاد شود، باید کاهوی پخته بخورند.

20- کاهو ضد تورم است و ورم غدد لنفاوی را برطرف می کند.

21- چنانچه کاهو مخلوط با عصاره¬¬ی 

هویج  خورده شود، بر خاصیت آن افزوده می¬گردد.

22- به علت اینکه تمام انواع کاهو سبزینه(کلروفیل) دارند، می¬توان شیره¬ی تمام انواع آن را گرفت. بهترین قسمت برای گرفتن شیره، برگ های خارجی کاهو است که بالاترین کلروفیل را دارد.

23- کاهو یک طبیعت آرام دهنده دارد و 

درد معده  را تسکین می¬دهد .

24- کاهو ملین و ادرار آور است و برای بهبود بند آمدن ادرار تجویز می¬شود.

25- کاهو برای معالجه¬ی 

یرقان ، انسداد مجاری طحال  و کبد  مفید است.

26- کاهو برای اشخاص عصبانی و پریشان مفید است، زیرا خواب راحت و آرامی ایجاد می¬کند، لذا اشخاصی که مبتلا به تپش قلب و 

بی¬خوابی  هستند باید هنگام شب، قبل از خواب کاهو بخورند.

27- اگر کاهوی سوخته را به صورت پودر درآورید و بر روی جوش ها و زخم ها بپاشید، برای التیام جراحات و ترمیم آنها مفید است.

 با اینکه کاهو فواید زیادی دارد، ولی زیاده روی در خوردن آن باعث کم شدن قدرت جنسی ، فراموشی و کم شدن حافظه ، ضعف دید چشم و نفخ شکم می شود.

28- مصرف کاهو، انزال منی بطور دائم، احتلام مکرر، تکرر ادرار را شفا می¬بخشد، بدین منظور باید مقدار 7 گرم تخم کاهو را به صورت گرد یا جوشانده تناول کنید.

29- برگ های سبز کاهو بیشتر از برگ های سفید دارای 

ویتامین C  است و علاوه بر آن مقدار نسبتاً زیادی ویتامینA  و ویتامین E  دارد.

30- هر 28 گرم کاهو، 3 کالری ارزش انرژی زایی دارد.


خواص تخم کاهو :

تخم کاهو از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است.

1- تخم کاهو خواب آور است.

2- خوردن تخم کاهو زکام را برطرف می کند.

3- تخم کاهو برای درد سینه مفید است.

4- خوردن تخم کاهو برای دستگاه ادراری نافع است و آنهایی که قطره قطره ادرار می کنند باید تخم کاهو بخورند ( در حدود 10 گرم روزانه ) تا این مرض در آنها برطرف شود .


مضرات :

اگر در خوردن کاهو افراط نکنید، این گیاه به هیچ وجه مضر نیست. زیاده روی در خوردن کاهو باعث کم شدن قدرت جنسی ، فراموشی و 

کم شدن حافظه  ، ضعف دید چشم و نفخ شکم می شود. برای برطرف کردن این عوارض می توان کاهو را با نعناع ، کرفس  و زیره  میل کرد .

منابع:

- کتاب خواص سبزی های خوراکی؛ تالیف مرتضی نظری

- کتاب زبان خوراکی ها؛جلد دوم؛نوشته دکتر غیاث الدین جزایری

 

- WWW.IRTEB.COM 

گردآوری:

نیره ولدخانی-کارشناس علوم تغذیه تبیان

خواص غذایی و درمانی خیار

خواص غذایی و درمانی خیار

خیار گیاه بومی هندوستان است و از آنجا به نقاط دیگر جهان راه یافته است. حدود بیست قرن قبل از میلاد مسیح مصریان قدیم از آن استفاده می کرده اند.

خیار از آن دسته میوه های بهشتی است که پیامبر گرامی اسلام به آن علاقه ی فراوان داشته اند و خوردن آن را با کمی نمک توصیه می فرمودند.

خیار گیاهی است علفی و یکساله دارای ساقه ی خزنده و پوشیده از خارهای نازک و خشن است . برگ های آن بزرگ و دارای زاویه و دندانه دار است. گل های آن زرد رنگ که به دو صورت نر و ماده روی یک پایه قرار دارند. میوه آن سبز رنگ و بسته به نوع و نژادهای مختلف ممکن است کوچک یا بزرگ باشد.

در کتاب های علمی قدیمی اسم عربی خیار، قثه است و کسانی که قثا را خیار ترجمه می نمایند، سخت در اشتباه می باشند، زیرا قثا خیار چنبر است که در گذشته به آن «خیارزه» می گفتند. خیار چنبر در قدیم نام میوه دیگری بوده که در حال حاضر عطاران و دارو فروشان آن را فلوس می نامند و از مسهل های بسیار مفید و مشهور است و درخت آن به بزرگی درخت گردو است که در هندوستان می روید.

خوردن، بوبیدن و مالیدن خیار بر پیشانی جهت رفع سردرد مفید است. قطره قطره ریختن آب خیار در بینی و بوییدن آن جهت رفع گرفتگی، بی حوصلگی و 

کم خوابی مفید است. آشامیدن آب خیار جهت رفع اکثر تب های شدید، تسکین حرارت صفرا و خون، التهاب معده، رفع تشنگی، پاک کردن کبد، زیاد شدن ادرار، دفع سنگ کلیه و مثانه و بهبود یرقان سودمند است.

 جوشانده پوست خیار، درمان خوبی برای یرقان است.

یک لیوان آب خیار با نیم سیر نبات، مسهل خوب و گوارایی است و صفرا و سودا را از معده به خوبی خارج می نماید که برای این کار آب خیار رسیده که کمی ترش مزه می باشد، بهتر است. اگر مقداری میخک را در آب خیار خیسانده و پس از 24 ساعت آن را صاف کرده و با 

عسل نوش جان نمایید، رنگ رخسارتان باز می شود؛ در حقیقت به کبد شما جلا می دهد و روح را شاداب می نماید.

اگر مبتلا به مرض قند هستید تا می توانید از خیار و تخم خیار استفاده کنید.

خیار از نظر طب قدیم ایران سرد است و خنک کننده بدن می باشد و به هضم غذا کمک می کند.

سایر خواص درمانی خیار شامل موارد زیر است :

1) حل کننده اورات و اسید اوریک است، بنابراین بیماری نقرس را درمان می کند.

2) ادرار آور است و برای رفع 

سوزش ادرار مفید است.

3) خون را تصفیه می کند.

4) خیار برای درمان مبتلایان به سوزش و بند آمدن ادرار مفید است.

5) عصاره برگ های له شده خیار ایجاد تهوع می کند، بنابراین در مسمومیت ها و اختلالات دستگاه گوارش مصرف می شود.

6) خیار عطش را تسکین می دهد.

7) خیار ملین است.

 خیار کبد را جلا می دهد و صفرا را از معده به خوبی خارج می کند.

8) اگر خیار را حلقه حلقه کرده و روی پوست صورت بگذارید، 

چین و چروک های صورت را از بین می برد و صورت را جوان می کند.

9) اگر پوست شما چرب است خیار را با آب مقطر بپزید و با این آب صورت خود را شست و شو دهید.

10) اگر می خواهید همیشه لطافت پوست خود را حفظ کنید، همه روزه از لوسیون زیر استفاده کنید:

یک خیار معمولی را با دو لیون آب بجوشانید تا حجم آن یک لیوان شود. سپس آن را صاف کنید و بگذارید سرد شود. بعد 50 گرم 

بادام خام و پوست کنده را آسیاب کرده و با این آب مخلوط کنید. آن را به هم بزنید و با پارچه صاف کنید. به محلول صاف شده 250 گرم الکل سفید و یک گرم اسانس گل سرخ اضافه کنید و کاملا هم بزنید. هر روز از این لوسیون طبیعی به صورت خود بزنید تا پوست شما همیشه جوان بماند.

11) برای درمان اگزما، ترکیدن پوست و رفع خارش آن مفید است.

12) جوشانده پوست خیار برای 

یرقان داروی بسیار خوبی است و برای این کار بهتر است سه روز متوالی آن را نوش جان نمایید.

 همیشه باید خیار را قبل از غذا خورد که به هضم غذا کمک کند.

مضرات :

اشخاصی که 

ناراحتی معده دارند، نباید در مصرف خیار زیاده روی کنند زیرا ممکن است باعث اختلال در دستگاه گوارش گردد.

خیار نفاخ است، چون سریعا در معده فاسد می شود. برای رفع نفخ و دل درد ناشی از خوردن خیار می توانید مقداری عرق نعنا یا کمی آبجوش و نبات بخورید.

همیشه باید خیار را قبل از غذا خورد که به هضم غذا کمک کند. کسانی که نمی توانند خیار را خوب هضم کنند، باید آن را با نمک بخورند.

منابع:

- کتاب زبان خوراکی ها؛جلد اول؛ نوشته دکتر غیاث الدین جزایری

 - WWW.IRTEB.COM 

نیره ولدخانی – کارشناس تغذیه تبیان