شناسایی و بررسی بیولوژی بذر خوار قیچ در استان یزد+آشنایی با گز

اطلاعات طرح تحقیقاتی
3417 شماره
شناسایی و بررسی بیولوژی بذر خوار قیچ در استان یزد   عنوان
ملی نوع
مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان یزد محل
احمد رعیت رکن آبادی مجری

چکیده

1- اهمیت، ضرورت، اهداف و روش تحقیق

بررسی های انجام شده طی سالهای1376-1380 در زمینه بررسی بیولوژی بذرخوار قیچ در استان یزد نشان دادکه این آفت با جمعیت زیادی بر روی درختچه های قیچ در منطقه فعالیت داشته و بیش از 80% از بذور آن را از بین می برد. این حشره زمستان را بحالت تخم بر روی بالپوش بذور باقی مانده روی گیاه و گاها برروی جوانه های انتهایی می گذراند و در اوایل فصل بهار تخمها تفریخ و با ورود به میوه تازه تشکیل شده،به تغذیه از جنین وآندوسپرم می پردازدوهر لارو که دارای چهار سن لاروی می باشد در طول دوره عمر خود از 8-7 بذر تغذیه می کند . ماههای فروردین و اردیبهشت اوج فعالیت لاروها بوده وازنیمه دوم اردیبهشت دوره شفیرگی آغاز که این دوره نیز تا اواخر خرداد ماه ادامه می یابد .زمان خروج حشره کامل از اوایل خرداد ماه آغاز و تا نیمه دوم تیرماه ادامه می یابدو زمان تخم گذاری معمولا سه تا چهار روز پس از خروج حشره کامل از شفیره آغاز می گردد.بذر خوار قیچ دارای یک نسل در سال می باشد. در این پژوهش تاثیر شرایط جوی ، تغذیه و پارازیت ها در جمعیت آفت نیز بررسی شده است .

 2ـ نتایج و یافته‌ها

بذرخوار قیچ یکی از مهمترین آفات موجود در مراتعی که از زیست گیاه قیچ برخوردار است مطرح است متاسفانه آفت مذکور باعث کاهش کیفیت و کمیت علوفه برای چرای دام می گردد. بر اساس بررسی های بعمل آمده مشخص گردید که حمله این آفت عمدتا در مرحله لارو بوده واز بهار همزمان با تشکیل میوه آغاز می گردد و تا پایان بذر دهی فعالیت ادامه دارد(پایان اردیبهشت ) و سپس به شفیره تبدیل می گردد. دوره زمان شفیرگی تا نیمه دوم تیرماه ادامه داشته بگونه ای که 4-3 روز پس از خروج از شفیره قادر به تخم گذاری می باشد واین حشره زمستان گذرانی به صورت تخم می باشد و مدت زمان لازم برای کامل شدن جنین و خروج اولین لارو در شرایط آزمایشگاهی کامل 160-130 روز طول می کشد .

3- توصیه های فنی و ترویجی به بخش اجرا

الف – استفاده از روش مکانیکی از قبیل جمع آوری و انهدام بذور آلوده که حاوی تخم، لارو و شفیره می باشد.

 ب – اگر چه مبارزه شیمیایی بر روی سطوح وسیع و آنهم در سطح مراتع توصیه نمی گردد بلکه در شرایط حاد ودر صورت طغیان بصورت محدود و کنترل شده می توان از سمومی که خطر تماس گوارشی نسبت به کنترل آفت اقدام نمود.

ج – بااستفاده از تله نوری نیز می توان به جمع‌آوری و انهدام حشرات بالغ اقدام نمود .

 د – بوسیله نصب پارچه سفید نیز می توان حشرات بالغ را جذب و معدوم کرد 

---

 

آشنایی با گیاه گز

گیاه گز به شکل درخت یا درختچه است که برگ‌های آن کوچک سوزنی شکل و پولک مانند است. این گیاه بیشتر در جاهای خشک، کنار آب‌های شور، در زمین‌های شوره زار و کنار رودخانه‌ها رشد می‌کند.گیاه گز نوع‌های مختلفی دارد. بعضی از آنها مثل گز شاهی در جاهای مختلفی دیده می‌شوند.گیاه گز مقاومت زیادی دارد و در هر آب و هوایی رشد می‌کند. این گیاه حتی در منطقه‌های بلند و کوهستانی هم رشد می‌کند.

مناسب‌ترین جا برای رشد و زیاد شدن آن منطقه های گرم وخشک بیابانی و خاک‌های شور است. این گیاه در برابر تغییر دمای هوا مقاومت زیادی دارد. به‌علاوه مناسب‌ترین خاک برای رشد گیاه گز، خاک لومی است. نزدیک دریا، شن‌های ساحلی و اطراف رودخانه‌ها جای مناسبی برای رشد گیاه گز هستند. همچنین در کنار نهرهای زمین‌های شور و شنی و گودال‌های مرطوب و بستر رودخانه‌ها این گیاه به خوبی رشد می‌کند.

بیماری‌ها و آسیب‌های گیاه گز:

الف- در اثر یخبندان، برگ درختچه‌های گز در فصل پاییز و زمستان یخ می‌زند.

ب- موریانه از پوست شاخه‌های خشک شده گز تغذیه می‌کند ولی به تنه اصلی آن آسیب نمی‌رساند.  

ج- بادهای شدید گاهی سبب ریشه‌کن شدن درختان گز می‌شود. دیده شده که گاهی در اثر بادهای شدید، تنه اصلی روی زمین قرار گرفته است. در نتیجه به جای اینکه ساقه اصلی رشد کند، شاخه های فرعی به طرف بالا رشد می کنند.

د- آفت‌های و بیماری‌های مهم گیاه گز عبارتند از : پروانه برگ خوار، سرخرطومی گز، پسیل گز، پروانه تارعنکبوتی، شپشک گز. سوسک‌های چوب‌خوار نیز از آفت‌های گیاه گز هستند. همچنین تعدادی از قارچ‌ها هستند که باعث پوسیدن ریشه گیاه گز می‌شوند.