پرتال -اخبار و آگهی استخدام و دانشگاه
این سایت وابسته به هیچ سازمانی نیستپرتال -اخبار و آگهی استخدام و دانشگاه
این سایت وابسته به هیچ سازمانی نیستمیتوان به درمان اوتیسم امیدوار بود
چه عاملی سبب شد به تحقیق درباره این گروه از سلول‌های عصبی مغز علاقه‌مند شوید؟ آیا بیش از این نیز در این زمینه تحقیق کرده بودید؟ فرانک فراهانی جم منبع جام جم
در
حقیقت من به صورت کاملا اتفاقی به تحقیق در این زمینه پرداختم. گروهی از
محققان علم عصب‌شناسی دانشگاه پارما در ایتالیا که قصد داشتند براساس
نتایج به دست آمده از تصویربرداری مغز انسان درباره سلول‌های عصبی آینه‌ای
به تحقیق بپردازند، از من تقاضای همکاری کردند. اگر چه فکر می‌کردیم این
طرح تحقیقاتی می‌تواند جالب توجه باشد، اما نسبت به این موضوع خیلی
خوش‌بین نبودیم، اما این گروه از سلول‌های عصبی ویژگی‌هایی داشتند که در
آغاز مطالعات خود تصور می‌کردیم خطاهای انسانی سبب شده به چنین نتایجی دست
یابیم. اما وقتی در این باره با متخصصان علوم تشریح به بحث و تبادل نظر
پرداختیم، متوجه شدیم مسیر درستی را انتخاب کرده‌ایم. بنابر این به این
نتیجه رسیدیم که کشف سلول‌های عصبی آینه‌ای می‌تواند تحول عظیمی را در
چگونگی تفکر ما نسبت به ویژگی‌های مغز انسان به وجود آورده و منجر به
دستیابی به یافته‌هایی درباره توانایی بالقوه سلول‌های عصبی در تقلید،
تلقین، یادگیری زبان و... یا به عبارت دیگر توانایی‌های ذهنی انسان در
زندگی اجتماعی شود.
نقش این سلول در روابط متقابل اجتماعی چیست؟ چگونه به کمک اعصاب آینه‌ای می‌توانیم متوجه اندیشه‌ها و عواطف دیگر انسان‌ها شویم؟
وقتی
با فردی ارتباط اجتماعی برقرار می‌کنید، چه فرآیندی طی می‌شود؟ ما معمولا
از اعضای بدن خود برای بیان منظور و عواطف و احساسات خود استفاده می‌کنیم.
در حقیقت حرکات و حالات چهره و وضعیت بدن از علائم اجتماعی هستند که در
برقراری روابط با دیگران مورد استفاده قرار می‌گیرند. اعصاب آینه‌ای تنها
سلول‌های مغزی هستند که به نظر می‌رسد کدگذاری و به رمز درآوردن فعالیت
افراد دیگر و فعالیت‌های فردی را به عهده دارند. به عبارت دیگر میتوان
گفت این گروه از سلول‌ها از سلول‌های مغزی اصلی در برقراری روابط اجتماعی
هستند. بدون وجود این سلول‌ها در مغز نمی‌توانیم رفتار، منظور و حتی
احساسات و عواطف افراد دیگر را درک کنیم به نظر می‌رسد اعصاب آینه‌ای این
توانایی را در اختیار ما قرار می‌دهند تا با ایجاد ممانعت از تقلید ذهنی
رفتارهای دیگر افراد که منجر به شبیه‌سازی ذهنی مفاهیم نهفته در ذهن
افراد می‌شود متوجه منظور طرف مقابل صحبت خود یا افرادی که قصد برقراری
روابط اجتماعی با آنها را داریم شویم. وقتی من شما را در حال لبخند زدن
می‌بینم آن گروه از اعصاب آینه‌ای که در لبخند زدن نقش دارند در معرض
تحریک شدن قرار می‌گیرند و برانگیخته می‌شوند. در نتیجه منجر به آغاز و
راه‌اندازی مجموعه‌ای از فعالیت‌های عصبی خواهند شد که احساس متقابلی را
در من به وجود خواهد آورد.
در این فرآیند نیازی نیست که من نسبت به
آنچه شما احساس می‌کنید نتیجه‌گیری کنم، بلکه بلافاصله و ناخواسته آنچه
شما تجربه می‌کنید، من نیز با شدت کمتری تجربه خواهم کرد.
شما
در تحقیقات خود به این موضوع اشاره کرده بودید که اعصاب آینه‌ای می‌توانند
با ایجاد علائم اوتیسم نیز مرتبط باشند. چگونه کاهش فعالیت این گروه از
سلول‌های عصبی مغزی سبب ابتلا به اوتیسم خواهد شد؟
افراد
مبتلا به اوتیسم در حقیقت با نوعی درخودماندگی ذهنی مواجه بوده و بنابر
این در پی بردن به مفهوم و منظور مطرح شده از سوی دیگران با تاخیر عمل
خواهند کرد و به همین علت در برقراری ارتباط اجتماعی با دیگران دچار
محدودیت و با مشکل مواجه می‌شوند. کاهش فعالیت مجموعه سلول‌های عصبی
آینه‌ای توانایی بیماران مبتلا به اوتیسم در تجربه آنچه دیگر افراد در
برقراری روابط اجتماعی در کوتاه‌ترین زمان ممکن و به صورت ناخواسته تجربه
می‌کنند را کاهش خواهد داد و بنابر این آنها بسختی قادر به برقراری روابط
اجتماعی خواهند بود.
این گروه از بیماران اغلب با مشکلات حرکتی و
همچنین ناتوانی در آموزش و یادگیری مهارت‌های زبانی نیز مواجه خواهند بود.
به نظر می‌رسد هرگونه اختلال ایجاد شده در عملکرد سلول‌های عصبی می‌تواند
علت اصلی بروز چنین علائمی را نیز توجیه کند. این بخش از مغز در برقراری
ارتباط زبانی و فراگیری مهارت‌های زبانی نیز تاثیرگذار خواهد بود. با توجه
به آنچه گفته شد، میتوان به این نتیجه رسید که این بخش از مغز و اعصاب
آینه تشکیل دهنده این مدار مغزی از عوامل تاثیرگذار در بروز علائم و
نشان‌های ابتلا به اوتیسم و ایجاد محدودیت در برقراری ایجاد روابط اجتماعی
و همچنین بروز اختلالات زبانی و رفتاری هستند.
اگر بپذیریم
که ما به صورت غیر ارادی حرکات، رفتارها و شرایط ذهنی دیگران را تجربه
می‌کنیم، بنابر این باید در خصوص تماشای برنامه‌های تلویزیونی که دارای
مضامینی از خشونت و پرخاشگری هستند نیز محتاطانه‌تر عمل کنیم.
کاملا
درست است، ما باید نسبت به انتخاب نوع برنامه‌های تلویزیونی که تماشا
می‌کنیم بسیار با احتیاط عمل کنیم. شواهد موجود حاکی از آن است که تماشای
برنامه‌های تلویزیونی خشونت‌آمیز، بالقوه می‌تواند تقلید از خشونت را تحت
تاثیر قرار دهد. اعصاب آینه‌ای از نوعی مکانیسم عصبی احتمالی برخوردارند
که می‌تواند این پدیده را توجیه نماید. اما مهم این است که باید بتوانیم
براساس نوعی توافق اجتماعی و بدون تحت تاثیر قرار دادن و ایجاد محدودیت در
آزادی بیان، آثار و پیامدهای ناشی از تماشای این گروه از برنامه‌های
تلویزیونی را تحت کنترل قرار دهیم. این بخش از مغز ما انسان‌ها نقش بسیار
مهمی در برقراری روابط اجتماعی دارد. از سوی دیگر هیچ یک از سلول‌های مغزی
و سیستم‌های عصبی مغزی قادر نخواهند بود به تنهایی عمل کنند. همه بخش‌های
مختلف مغز با یکدیگر مرتبط هستند و بنابراین فعالیت هر یک از این سلول‌ها
می‌تواند وجود ارتباط بین این سلول‌ها و دیگر سلول‌های مغزی و همچنین
سیستم عصبی موجود در مغز را نیز مورد تایید قرار دهد.
آیا
فکر نمی‌کنید تحریک بیش از حد این گروه از سلول‌های عصبی نیز می‌تواند
مانند کاهش فعالیت‌های سلول‌های عصبی این بخش از مغز پیامدهای نامطلوبی را
به همراه داشته و زمینه‌ای مناسب برای ابتلا به گروهی از بیماری‌های عصبی
باشد؟
البته به نظر می‌رسد همان طور که کاهش فعالیت اعصاب
آینه‌ای سبب کندی برقراری روابط اجتماعی و ایجاد محدودیت‌هایی در زمینه
برقراری ارتباط با دیگران می‌شود، تحریک بیش از اندازه فعالیت سلول‌های
عصبی هنگام مواجه شدن با افراد دیگر نیز می‌تواند نشان دهنده این باشد که
این گروه از افراد در مقایسه با افراد دیگر در روابط اجتماعی موفق‌تر بوده
یا به عبارت دیگر افراد اجتماعی‌تری هستند. به عبارت دیگر آنها از نوعی
توانایی ذاتی در شناخت چگونگی عملکرد مکانیسم عصبی سلول‌های عصبی آینه‌ای
برخوردارند و بسیار سریع‌تر نسبت به آنچه می‌فهمند واکنش نشان می‌دهند.
نتایج به دست آمده نشان داده است که در این افراد واکنش نسبت به طرف مقابل
و رفتار او بسیار سریع‌تر و در کوتاه‌ترین زمان با برخورداری از نوعی پیش
آگاهی امکان پذیر خواهد بود. از سوی دیگر چنین به نظر می‌رسد که این نوع
تحریک می‌تواند کارآیی اعصاب آینه‌ای را نیز تا حدی تحت تاثیر قرار دهد و
سبب کاهش بازده آن در واکنش به رفتار دیگران شود.
