طب و ورزش

طب و ورزش

شادابی چهره با ورزش

راه‌اندازی پرونده الکترونیکی سلامت

راه‌اندازی پرونده الکترونیکی سلامت

طرح سپاس (سامانه پرونده الکترونیکی سلامت ایران) بزرگ‌ترین طرح فناوری اطلاعات حوزه سلامت در کشور محسوب می‌شود.


دکتر اکبر محمدی‌فر، مدیر طرح و برنامه مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت گفت: «این طرح شامل پروژه‌های گوناگونی است که سال گذشته اقدامات مطالعاتی و برنامه اجرایی آن در ابعاد مختلف انجام شده و در حال حاضر نرم‌افزار زیرساختی پرونده الکترونیکی سلامت در حال پیاده‌سازی است که امکان تبادل اطلاعات بین مراکز سلامت را فراهم خواهد کرد.»

وی در گفتگو با ایسنا با بیان این‌که در این نرم‌افزار امکان ثبت کلیه اطلاعات سلامت شهروندان از بدو تولد وجود دارد تصریح کرد: «در این نرم‌افزار هر شهروندی برای خود یک پرونده خاص دارد که سوابق پزشکی او در آن وجود دارد و این اطلاعات از طریق مراکز سلامت مجاز قابل دسترسی خواهد بود.» او با تاکید بر اینکه موارد امنیتی و محرمانگی در این نرم‌افزار درنظر گرفته شده و با رعایت اصول امنیتی این کار صورت می‌گیرد، اظهار کرد: «استانداردهای لازم در حفظ اطلاعات به‌کار گرفته شده است.»

مدیر طرح و برنامه مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت گفت: «در حال حاضر کلیه اطلاعات سلامت افراد اعم از اطلاعات دفترچه بیمه فرد، بستری در بیمارستان،‌ اطلاعات بهداشتی مانند سوابق واکسیناسیون و مواردی دیگر وجود دارد ولی همه به صورت کاغذی در مراکز مختلف پراکنده است که در این پرونده به‌صورت الکترونیکی جمع‌آوری شده و سیستم می‌تواند به‌صورت یکپارچه و دسته‌بندی شده آن را در اختیار افراد مجاز قرار دهد.»

محمدی‌فر با بیان این که در حال حاضر حدود 45 هزار مرکز سلامت در کشور داریم اظهار کرد: «این طرح در حال حاضردر 5 استان به عنوان پایلوت در نظر گرفته شده است و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال، در این استان‌ها اجرایی شود.»

منبع جام جم

تب مالت بیماری مشترک انسان و دام

بیماری‌ای که تب آن بالا‌ گرفته است
تب مالت بیماری مشترک انسان و دام

یکی از خبرهایی که در چند هفته اخیر نظر بسیاری را به خود جلب کرده افزایش شیوع تب مالت در کشور بوده است که به دنبال آن موج نگرانی زیادی را ایجاد کرد. هر ساله با شروع فصل گرما و اوایل بهار شاهد چنین خبرهایی هستیم. پس بهتر است با آگاهی از این‌گونه آلودگی‌ها و بیماری‌ها خود را در مقابل آنها بیمه کنیم.


تب مالت از عفونت باکتریایی مشترک میان انسان و حیوانات است که از طریق بلع محصولات غذایی آلوده شده، تماس مستقیم با خون، ادرار، ترشحات جنینی حیوان آلوده و تنفس ذرات هوای آلوده، از حیوان به انسان منتقل می‌شود. این بیماری هر سال با شروع فصل بهار و همراه با افزایش‌ زاد و ولد دام‌ها روند افزایشی می‌یابد. تب مالت یا بروسلوز در حیوانات به نام بیماری سقط جنین واگیر موسوم است و علاوه بر این به نام‌های تب مواج، تب دیوانه و تب مدیترانه‌ای هم مشهور بوده و در ایران یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مشترک انسان و حیوان محسوب می‌شود.

کشف این بیماری به زمان بقراط باز می‌گردد. تا آن زمان بدن جانداران تشریح نشده بود و در سال 1887 پزشک اسکاتلندی ارتش با نام دیوید بروس، باکتری بروسلا را از طحال 5 سرباز انگلیسی که در جزیره مالت فوت کرده بودند، جدا کرد. این بیماری به نام این پزشک، بروسلوز و به دلیل جزیره مالت، مالت نامیده شد.

بیماری برای کشورهای ضعیف در عرصه کنترل سلامت

اگرچه تب مالت یک بیماری جهانی محسوب می‌شود، بیشتر در کشورهایی دیده می‌شود که برنامه‌های موثر و خوبی از لحاظ حفظ و کنترل سلامت حیوانات اهلی مانند گاو، گوسفند، بز و خوک انجام نداده‌اند. در این میان کشورهای اطراف مدیترانه شامل پرتغال، اسپانیا، قسمت جنوبی فرانسه، ایتالیا، یونان، ترکیه و شمال آفریقا، آمریکای جنوبی و مرکزی، اروپای شرقی، آسیا، آفریقا و خاورمیانه مناطق پرخطر از لحاظ شیوع تب مالت محسوب می‌شوند. البته این بیماری در سراسر دنیا وجود دارد ولی 17 کشور چون فنلاند، سوئد، دانمارک، نروژ، سوئیس، انگلستان، هلند، ژاپن و... توانسته‌اند آن را از بین ببرند. در ایران تب مالت از سال‌ها پیش به صورت بومی وجود داشته و برای نخستین‌بار کارشناسان انستیتو پاستور ایران این میکرب را از خون یک بیمار مبتلا به تب مالت جدا کردند. از مناطق عشایرنشین مانند لرستان، همدان، کردستان، کرمانشاه و زنجان می‌توان به بیشترین مناطق مبتلا به تب مالت اشاره کرد. ولی رفته‌رفته با پیشرفت‌های صورت گرفته و ساخت واکسن‌های بروسلوز، این بیماری در مرحله کنترل شده‌ای در کشور قرار دارد. آمارهای به‌دست آمده حاکی از کاهش آمار مبتلایان به تب مالت در کشور است به طوری که از آمار 170 نفر از هر صد هزار نفر در سال 68، به 30 نفر در سال 86 و کمتر از 30 نفر در سال 87 رسیده است. این بیماری در ایران در تمام سنین دیده می‌شود، ولی در سنین 15 تا 45‌‌سال رایج‌تر است و نیز در میان مردان 55 درصد و در زنان 45 درصد شانس ابتلا به تب مالت در کشور وجود دارد.

تب مالت را چگونه بشناسیم؟

با شروع هر نوع بیماری، علائمی نیز بروز می‌کند که می‌تواند نخستین نشانه‌های بیماری باشند. بنابراین اطلاع از نشانه‌های آن و اقدام بموقع می‌تواند حیاتی باشد. عفونت باکتریایی بروسلوز روی اعضای خون‌ساز بدن، مانند طحال، گره‌های لنفاوی، کبد و مغز استخوان اثر می‌گذارد. در تب مالت هم بیمار با علائم و نشانه‌هایی روبه‌رو است و معمولا با یک دوره نهفتگی 5 تا 6 روزه و حتی چند ماهه آغاز می‌شود. نوع حاد بیماری پس از دوره نهفتگی به طور ناگهانی بروز می‌کند و فرد دچار تب و لرزهای متناوب و نامنظم می‌شود، سردرد، ضعف شدید، خستگی مفرط، تعریق زیاد، درد ستون فقرات به طور ناگهانی بروز می‌کند و رفته رفته زیاد شده و حرارت بدن ممکن است تا 41 درجه هم برسد.

در نوع مزمن تب مالت گره‌های لنفاوی بیمار بزرگ شده، فرد دچار کاهش وزن شدید می‌شود و در کنار آن خستگی، یبوست، کمردرد، افسردگی، تب‌های عودکننده، درد عضلانی، ناتوانی جنسی و گاهی ورم تخمدان‌ها، کلیه‌ها و مغز به مرور زمان بروز می‌کند. همه این علائم می‌توانند زنگ خطری برای بیمار باشد. در صورتی که مراقبت‌های لازم به عمل نیاید بیمار ممکن است دچار معلولیت، عفونت قلب، استخوان، مغز یا کبد شود. علاوه بر علائم اشاره شده، بیشتر عارضه این بیماری عوارض گوارشی شامل استفراغ، تهوع، یبوست، بی اشتهایی، درد شکم و اسهال است که در 70 درصد بیماران دیده می‌شود.

کانال‌های ورودی بیماری به بدن

همان طور که اشاره کردیم انسان‌ها از سه طریق به باکتری بروسلا آلوده می‌شوند. 1 خوردن و آشامیدن چیزی که آلوده به بروسلوز باشد 2 تنفس هوای آلوده به بروسلا 3 ورود باکتری بروسلا از طریق زخم‌های پوستی.

اما شایع ترین راه انتقال به انسان مصرف فرآورده‌های شیری آلوده است. با آلوده شدن بز، گاو و گوسفند، شیر آنها هم آلوده خواهد شد و در صورتی که عملیات پاستوریزه کردن فرآورده صورت نگیرد، این باکتری‌ها به فردی که از آن محصول استفاده کرده منتقل می‌شود. عامل بیمای تب مالت در پنیر تازه حدود 3 ماه، در حرارت 60 درجه برای یک دقیقه، در گرد و غبار مدت 6 هفته، در شیر خام 10 روز، در مدفوع حیوانات 100 روز، در بستنی و خامه و نیز گوشت نمک زده مدتی زنده مانده و مقاومت می‌کند. ولی منجمد کردن، دود دادن و نمک زدن گوشت آلوده تعداد باکتری‌ها را تاچند روز کاهش می‌دهد. پس توصیه می‌کنیم از مصرف شیر، محصولات لبنی شامل کره، پنیر، ماست، خامه، بستنی و شیر خام و نیز فرآورده‌های گوشتی حیوانات آلوده و نیز از مصرف گوشت خام پرهیز کنید. در زمان کار با حیوانات، از دستکش، پیش‌بند، محافظ چشم استفاده کرده و حتما دام‌ها را واکسینه کنید. این بیماری در افرادی که با حیوانات زیاد در تماس‌اند بیشتر دیده می‌شود مانند دامپزشکان، کشاورزان، دامداران و قصابان و نیز افرادی که در نزدیکی محل نگهداری دام‌ها زندگی می‌کنند. در این میان انتقال تب مالت از گوسفند و بز به دلیل درصد بالای قدرت بیماری‌زایی آن نسبت به سایر انواع دیگر خطرناک‌تر است.

در مورد انتقال تب مالت از انسانی به انسان دیگر باید گفت انتقال به طور مستقیم بسیار نادر است. تنها دو راه برای انتقال از انسان به انسان وجود دارد. یکی از طریق آمیزش جنسی و دیگری از طریق تغذیه کودک با شیر مادری که مبتلا به تب مالت است.

به طور کلی باکتری بروسلوز را معمولا از طریق آزمایش خون یا آزمایش مغز استخوان تشخیص می‌دهند. به طوری که در 2 هفته جداگانه دو نمونه خون از بیمار گرفته می‌شود. معمولا با شروع درمان، بیمار پس از 3 تا 4 هفته بهبود می‌یابد. در این مورد معمولا از آنتی بیوتیک مانند تتراسیکلین برای مدت 3 هفته، در صورت داشتن علائم التهابی شدید داروهای کورتیزونی و داروهای ضد درد برای دردهای عضلانی استفاده می‌شود. فرد طی دوره درمان از دیگران جدا نمی‌شود، ولی خانواده او هم باید تحت بررسی قرار گیرند. بیمار این دوره چند هفته را باید استراحت کامل داشته باشد. حدود یکی دو هفته پس از آغاز دوره درمان تب قطع می‌شود و حال بیمار بهبود می‌یابد. ولی نباید مصرف دارو را قطع کرد، چرا که هنوز بهبود کامل ایجاد نشده است. درمان کامل حدود 2 ماه و شاید هم بیشتر طول می‌کشد. پس تا درمان کامل بیماری، مصرف دارو باید تحت نظر پزشک ادامه یابد و در غیر این صورت ممکن است عوارض خونی و قلبی بروز کند.

تغذیه در افراد مبتلا

این بیماری به دلیل عفونی بودن معمولا تا حد مزمن پیش می‌رود بنابراین باید تحت رژیم خاص غذایی قرار گیرد تا کمبود نیاز بدنی او جبران شود. رژیم غذایی بیمار باید سرشار از انرژی باشد تا انرژی از دست رفته بر اثر بیماری جایگزین گردد. بهتر است تغذیه او را با مایعات آغاز کرده و به تدریج به سمت غذاهای نرم و سپس به حالت عادی برسانیم. به دلیل تعریق زیاد در این بیماری با دادن مایعاتی همانند شیر پاستوریزه و مایعات دیگر باید آب بدن بیمار را جبران کرد. به طوری که بیمار باید روزانه 5/2 تا 3 لیتر مایعات مختلف مصرف کند. انرژی مورد نیاز روزانه حدود 2500 تا 3000 کالری است. میزان پروتئین دریافتی بین 100 تا 150 گرم در روز لازم است تا تخریب پروتئین بدن را جبران کرده و وزن بدن حفظ شود. استفاده از ویتامین‌های مختلف، کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها همگی برای بازگشت بدن به حالت تعادل و اولیه خود لازم و ضروری است. در این میان شیر پاستوریزه از بهترین و کاملترین غذاهایی است که می‌تواند در دوران درمان به بیمار مبتلا به تب مالت داد چرا که انرژی، پروتئین، برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند پتاسیم و کلسیم را تامین می‌کند.

چون یکی از راه‌های اصلی ابتلا به تب مالت استفاده از لبنیات آلوده و به خصوص شیر است توصیه می‌کنیم شیر خام را پیش از استفاده حدود 15 تا 20 دقیقه روی شعله مستقیم قرار داده طوری که 10 دقیقه فقط بجوشد. سپس برای یکنواخت شدن دمای جوش شیر در حال جوشیدن، هر چند وقت یک بار آن را هم بزنید. تب مالت به عنوان یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های مشترک میان دام و انسان باید تحت کنترل درآید چرا که بدون از بین بردن آن در میان حیوانات، ریشه کن کردن آن در جامعه بشری غیرممکن است.

ندا اظهری

تاثیر ورزش در دیابت

باورهای غلط درباره انسولین

نسولین یکی از بهترین دارو‌ها برای درمان دیابت است، اما درباره‌ این داروی خوب و موثر، باورهای نادرستی وجود دارد، باورهایی که گهگاه کار را به آن جا می ‌رساند که برخی بیماران از مصرف این دارو پرهیز می‌ کنند.

گفتگوی زیر با دکتر ایرج خسرونیا، متخصص بیماری ‌های داخلی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، درباره همین باورهای غلط است.

چرا به خاطر بی اختیاری ادرار، احساس شرم می کنید؟

خیلی از مردم فکر می کنند که عدم کنترل ادرار یا مدفوع، مشکلی شرم آور است. اما شما اگر به این بیماری مبتلا هستید، نباید سکوت کنید و سختی های آن را تحمل کنید.

شما می توانید کارهایی را برای پیشگیری یا کنترل آن انجام دهید:

عفونت ادراری منجر به نارسایی کلیه می شود

نارسایی کلیه در کودکان

بیماری ‌های کلیوی بی ‌سر و صدا می ‌آیند و تا مراحل پیشرفته خاموش بوده و علامت خاصی ندارند.

رژیم غذایی در سرطان ها

زمانی تصور می‌شد که رژیم‌های غذایی در مرگ‌های ناشی از سرطان نقشی ندارند. امروزه محققان ثابت کرده‌اند که رژیم غذایی روزانه افراد نقش مهمی‌ در پیشگیری، بروز و درمان انواع سرطان‌ها ایفا می‌کند. با پذیرش این حقیقت که انسان هر روزه ملزم به مصرف غذا می‌باشد و به دلیل تعداد و تنوع سرطان‌هایی که بطور بالقوه با رژیم غذایی در ارتباط هستند، می‌توان گفت: که در حدود یک سوم سرطان هایی که در نهایت منجر به مرگ می‌شوند، با آنچه که می‌خوریم در ارتباط هستند. تاثیر تحولاتی که امروزه در نوع زندگی و عادات غذایی مردم صورت گرفته است را نمی‌توان در ایجاد چنین بیماری‌هایی نادیده گرفت.

ترکیبات شیمیایی موجود در غذا

پیچیدگی غذای بشر باعث چالش‌های بسیاری در این زمینه شده و ارتباط آن با بیماری‌ها برای انسان به صورت یک معما درآمده و زمینه را برای مطالعات بسیار فراهم آورده است.

غذاهایی که هر روز خورده می ‌شوند هزاران مواد شیمیایی ویژه دارند که برخی از آنها به خوبی شناخته شده و کمیت آن ارزیابی شده است و راجع به برخی دیگر اطلاعات ناقصی داریم و بقیه را اصلا نمی‌ شناسیم، بنابراین قابل اندازه‌گیری نیستند.

چرا سرطان‌ گوارشی زیاد شده؟

آیا غذایی که ما می‌خوریم می‌تواند احتمال ابتلا به بعضی از سرطان‌ها و به خصوص سرطان دستگاه گوارش را افزایش دهد؟

اطلاعات جهانی، یک‌ سوم موارد ابتلا به سرطان را با تغذیه مرتبط می‌داند. ارتباط سرطان‌های دستگاه گوارش با مصرف غلط و نامتعادل بعضی از غذا‌ها اثبات شده است.