امروزه دائما نام "سرطان " را می شنویم شاید این مسئله را بارها شنیده باشیم که افراد بسیاری به دلیل این بیماری جان خود را از دست داده اند .
هفته سرطان نامگذاری شده است ، هفته ای که در آن اطلاع رسانی درباره این بیماری بیشتر است . بر آن شدیم مطالبی را جهت شناخت این بیماری و پیشگیری از ابتلا به آن ارائه نماییم.
سرطان یعنی رشد ، تکثیر و گاهی انتشار غیر طبیعی سلولهای بدن. جسم انسان از میلیونها میلیون سلول تشکیل شده است که در کنار هم ، بافتهایی مانند ماهیچه ها ، استخوان و پوست را می سازند. اغلب سلولهای طبیعی بدن در پاسخ به تحریکاتی که از داخل و خارج بدن به آنها وارد می شود، رشد و تولیدمثل می کنند و در نهایت می میرند. اگر این فرآیند در مسیر تعادل و صحیح خوداتفاق بیفتد ، بدن سالم می ماند و عملکرد طبیعی خود را حفظ می کند. اما مشکلات ، زمانی شروع می شود که یک سلول طبیعی دچار " جهش " و یا تغییر شده و به سلول سرطانی تبدیل می شود.
یک سلول طبیعی ممکن است بدون هیچ دلیل واضحی به یک سلول سرطانی تبدیل شود ، ولی در اغلب موارد ، تبدیل در اثر مواجهه مکرر با مواد سرطان زا مانند الکل و دخانیات صورت می گیرد. شکل ظاهری و نیز عملکرد سلولهای سرطانی شده با سلولهای طبیعی تفاوت دارد. جهش یا تغییر ایجاد شده درDNAیا ماده ژنتیکی سلول اتفاق می افتد .DNA همان مسئول کنترل شکل ظاهری و عملکرد سلول است. وقتی DNA یک سلول تغییر می کند ، آن سلول با سلولهای سالم کنار خود تفاوت می یابد و دیگر کارسلول های طبیعی بدن را انجام نمی دهد. این سلول تغییر یافته از سلولهای همسایه اش جدا می شود و نمی داند چه زمانی رشدش باید به پایان برسد و بمیرد . به عبارت دیگر سلول تغییر یافته از دستورها و علائم داخلی که سلولهای دیگر در کنترل آنها هستند ، پیروی نمی کند وبه جای هماهنگی با سلولهای دیگر خودسرانه عمل می کند.
این سلول " جهش یافته " تقسیم و به 2 سلول جدید " جهش یافته" تبدیل می شود و این فرآیند به همین ترتیب ادامه می یابد تا همان یک سلول موذی به توده ای از سلولها که " تومور" نامیده می شود، تبدیل می گردد. گاهی این تومورها خوش خیم بوده و رشد نمی کنند. ولی در صورتی که سلولهای تومور رشد کنند و تقسیم شوند و سلولهای طبیعی اطراف خود را ازبین ببرند و به نقاط دیگر بدن هم دست اندازی کنند ، تومور" بدخیم " محسوب می شود. بزرگترین خطرتومورهای بدخیم ،توانایی آنها در حمله به بافتهای سالم وپخش شدن در بدن است. هر چه تومورها رشد کنند و بزرگتر شوند ، جلوی رسیدن مواد غذایی و اکسیژن را به سلولهای سالم می گیرند وبا پیشرفت سرطان ، سلولهای سالم می میرند و عملکرد و سلامت بیمار ازبین می رود . اگر جلوی این فرآیند گرفته نشود، سرطان به مرگ می انجامد .
اغلب سرطانها به سه دسته تقسیم می شوند :
1- کارسینوم :شامل سرطانهایی می شود که از سلولهایی که: سازنده پوست هستند ( مثل سرطان پوست ) و یا لایه داخلی اعضا را می پوشانند ( مثل سرطان ریه ) و یا سازنده غدد هستند ( مثل سرطان سینه ) منشا می گیرد.
2- سارکوم :این دسته سرطانهایی هستند که از بافت همبند مثل غضروف ، استخوان وماهیچه منشاء می گیرند. از این رو سرطانهای استخوان یا ماهیچه را در هر نقطه از بدن سارکوم می گویند.
3- لوسمی و لنفوم ها :شامل سرطان هایی است که از سلول های تشکیل دهنده خون و سلولهای ایمنی منشاء می گیرد.
در کشورهای غربی، سرطان پوست شایع ترین سرطان است و پس از آن سرطان سینه، ریه، پروستات، روده بزرگ، مثانه و رحم قرار دارد.
1- عدم استفاده از مشروبات الکلی و دخانیات
2- صرف غذاهایی که به صورت آب پز تهیه می شود.
3- عدم استفاده از غذاهایی که آثار سوختگی در آنها نمایان است .
4- استفاده از سبزیجات و انواع میوه ها
5- استفاده کمتر از گوشت قرمز
6- رعایت کامل امور بهداشتی
پس از مدت کوتاهی که قرص های ضد بارداری معمول شدند، روش تزریقی کشف شد که اثرات سودمند آن را می توان با اضافه کردن یک نوع ترکیب شیمیایی، طولانی کرد.
این ترکیبات با تزریق عضلانی به تدریج در جریان خون آزاد می شوند و به این ترتیب تاثیر فعالیت هورمون ها طولانی می شود.
1- "DMPA" دپوپروورا یا دپومدروکسی پروژسترون استات(از نوع سوسپانسیون میکروکریستالی).
2- "NET-EN" نـوراتـیـنـدرون انـانـتـات(محلول روغنی است)
از سال 1960 و حتی قبل تر، از "DMPA" برای درمان اندومتریوز ، سرطان رحم، تهدید به سقط ، زایمان زودرس و... استفاده می شد.
ضد حاملگی های تزریقی در صورت مصرف صحیح، در زمره موثرترین روش های پیشگیری از بارداری هستند.
"NET-EN" سریع تر از "DMPA" از جریان خون ناپدید می شود و دفعات تزریق آن بیشتر است و هر دو از طریق مکانیسم های زیر از بارداری جلوگیری می کنند:
* جلوگیری از تخمک گذاری
* افزایش چسبندگی موکوس دهانه رحم و ضخیم شدن آن به شکلی که مانعی برای عبور اسپرم و باکتری ها شود.
* تغییر سرعت حرکت لوله های رحمی
* نامناسب شدن اندومتر(بافت رحم) برای لانه گزینی
* زوجینی که خانواده خود را کامل کرده اند، اما تمایلی به بستن لوله ها و روش های غیرقابل برگشت ندارند و تمایل دارند که روش موثر و قابل برگشت برای فاصله گذاری بیش از دو سال بین فرزندان داشته باشند.
* در خانم هایی که واکسن سرخجه زده اند و تا چند ماه نباید باردار شوند.
* خانم هایی که شوهر آن ها وازکتومی شده اند و تا منفی شدن اسپرموگرام، باید از روش جلوگیری ثانویه استفاده نمایند.
* برای خانم هایی که در استفاده از روش های دیگر مانند قرص های ضد بارداری(که نیاز به یادآوری روزمره دارد)، ناموفق هستند.
* کسانی که به روش دیگری دسترسی ندارند.
* افرادی که لاغر هستند و مولتی پار(یعنی دارای حاملگی های متعدد) بوده اند.
* اشخاصی که در مکان ثابتی زندگی نمی کنند و همیشه در جابجایی و تغییر مکان هستند مانند عشایر.
- روش های بسیار سالمی هستند.
- بسیار موثرند و میزان شکست آن ها کمتر از یک درصد است.
- عوارض جانبی استروژن، مانند ایجاد لخته خون را ندارند.
- برای زمان شیردهی مناسبند.
- روی روابط جنسی زوجین اثری ندارند.
- برگشت پذیرند.
- برای افرادی که مبتلا به آنمی (کم خونی) فقر آهن و یا دارای گلبول های داسی شکل هستند مناسبند.
- ممکن است باعث بهبود کیست تخمدانی و توده های خوش خیم پستانی شوند.
- اندومتریوز را بهبود می بخشند.
- قبل از استفاده از این روش، آزمایش های زیر را انجام دهید:
الف) آزمایش کامل ادرار برای بررسی قند در ادرار
ب) پاپ اسمیر
ج) اندازه گیری هموگلوبین
- بهترین زمان تزریق در پنج روز اول قاعدگی است.
- در صورت مصرف قرص های ضد بارداری خوراکی، بلافاصله پس از قطع قرص، تزریق انجام شود.
- در صورت شیردهی، شش هفته بعد از زایمان تزریق انجام شود و در صورت عدم شیردهی 4-1 هفته، و بهتر است هفته سوم پس از زایمان انجام شود. اگر مراجعه پس از 4 هفته باشد، ابتدا آزمایش برای بارداری داده شود و در صورت منفی بودن جواب آن، تزریق انجام شود.
- مصرف DMPA بلافاصله پس از زایمان ممکن است باعث خونریزی شدید شود و منطقی است که تا شش هفته پس از زایمان مصرف آن به تعویق افتد.
- مقدار مصرف DMPA، 150 میلی گرم هر سه ماه یک بار و NET-EN ، 200 میلی گرم هر دو ماه یک بار است.
DMPA کمی بیشتر از NET-EN برای پیشگیری از بارداری موثر است و طبق شواهد موجود، کمی دردناک تر هم هست.
در آمپول هایی که هر سه ماه یک بار ترزیق می شوند، بیشترین میزان تاخیر در تکرار تزریق، نباید بیشتر از دو هفته شود و در آمپول هایی که هر دو ماه یک بار تزریق می شوند، نیز بیشترین میزان تاخیر نباید از 1 تا 2هفته بیشتر شود، در غیر این صورت احتمال وقوع بارداری زیاد خواهد بود.
- شایع ترین عارضه DMPA اختلال در قاعدگی است که ممکن است به صورت لکه بینی یا قطع قاعدگی باشد و بیشتر در سه ماه اول مصرف، شایع می باشد.
- ممکن است باعث بروز عوارضی مانند: افزایش وزن ، سردرد ، احساس درد در پستان ها، تغییرات خلقی ، سرگیجه و... گردد.
* این روش هیچ اثر نامطلوبی در مقدار و کیفیت شیر مادر ندارد و حتی گروهی از پژوهش ها، نشان دهنده ی افزایش مقدار شیر با این داروها نیز هستند.
* تا کنون تداخل واضحی بین هورمون های ضد بارداری تزریقی با داروهای دیگر مانند آنتی بیوتیک ها و ریفامپین مشاهده نشده است.
اگر یک آنفلوانزای شدید و مقاوم شیوع پیدا کند، ماسکهای کاغذی که در حال حاضر در تمام داروخانهها در دسترس قرار دارند، قادر به حفاظت شما دربرابر ابتلا به این بیماری نخواهند بود.
این واقعیت ناامیدکنندهای است که محققان آن را اعلام کردهاند. در واقع باید گفت دلیل علمی مشخصی پشت این قضیه وجود ندارد. با اینحال، محققان سخت در تلاشند تا پاسخی برای این پرسش بیابند که آیا استفاده از ماسک برای پیشگیری از ابتلا به آنفلوانزا مفید است یا نه؟
کتر مایکل بل، یکی از کارشناسان مرکز پیشگیری و کنترل بیماری های آمریکا میگوید:«ما نمیخواهیم مردم این ماسکها را از سر بیمیلی و برای رفع تکلیف استفاده کنند. در واقع توصیه عمومی پرهیز از مواجهه با بیماری است.» اما چنین چیزی عملاً غیرممکن است.
بنابراین مرکز پیشگیری و کنترل بیماری ها استفاده از یک ماسک ساده جراحی را در شرایط زیر توصیه میکند:
- در صورتی که شما کاملاً سالم هستید و باید در مکان های شلوغ و پر ازدحام رفت و آمد کنید.
- بیمار هستید و احتمال میدهید که ممکن است با یک فرد سالم، تماس نزدیک داشته باشید مثل اعضای خانواده.
- شما با فردی زندگی میکنید که بیمار است، گرچه بیماری در مراحل اولیه است و شما هم به ناچار باید بیرون از منزل رفت و آمد داشته باشید.
اگر هم شما فرد سالمی هستید که باید از یک بیمار پرستاری کنید، میتوانید از یک ماسک گرانقیمت که ضخامت بیشتر و فیلتر قوی تری دارد استفاده کنید؛ اما به خاطر داشته باشید ماسک هرگز نمیتواند جایگزین مراقبت های اولیه برای پیشگیری از ابتلا به آنفلوانزا شود. مراقبتهایی نظیر شستن دست و پرهیز از تماس با افرادی که دچار عفونت دستگاه تنفسی هستند.
دکتر جولی گربردینگ، مدیر مرکز پیشگیری و کنترل بیماری ها میگوید:«نگرانی ما بیشتر از بابت افرادی است که فکر میکنند ماسک یک وسیله جادویی است و می تواند جلوی انتقال هر نوع بیماری تنفسی را بگیرد. در واقع ماسک میتواند در حفاظت شخصی مؤثر باشد، اما اتکای صرف به آن، اشتباه است.»
امکان بروز همهگیری آنفلوانزا حتی در سطح جهان چندان دور از ذهن نیست؛ چرا که ویروس ایجادکننده این بیماری بهراحتی جهش پیدا میکند. بهدنبال این جهش، ویروس دارای ویژگیهایی میشود که قبلاًَ انسانها آن را تجربه نکردهاند.
دانشمندان نمیتوانند پیشبینی کنند که چه زمانی همه گیری جهانی بعدی آنفلوانزا از راه خواهد رسید. با این وجود، نگرانیها با توجه به ظهور و گسترش آنفلوانزای مرغی در آسیا در حال افزایش است.
تهیه واکسن برای نوع جدید ویروس آنفلوانزا به چند ماه زمان نیاز دارد. بنابراین تا زمان آماده شدن واکسن، برای پیشگیری از بیمار شدن رعایت همان نکات ساده کنترل عفونت، باید در دستور کار جوامع مختلف قرار گیرد.
1- پرهیز از حضور در مکانهای شلوغ و پرجمعیت.
2- پرهیز از تماس نزدیک با افراد بیمار به جز در شرایطی که باید از یک بیمار پرستاری کنید.
آنفلوانزا به راحتی در فاصله حدوداًَ 2 متری از فرد بیمار به فرد سالم قابل انتقال است. متأسفانه طبیعت آنفلوانزا این گونه است که فرد در ابتدای بیماری اصلاًَ نمیداند که بیمار شده و تا قبل از شروع علایم آنفلوانزا، یعنی بدن درد بدن و عطسه و سرفه همچنان از خانه بیرون میرود و در تماس نزدیک با افراد سالم قرار میگیرد.
دکتر گربردینگ پاسخ میدهد:«ماسک میتواند جلوی برخی ذرات معلق حاوی ویروس که به واسطه عطسه و سرفه ایجاد میشود را بگیرد.
اما اینکه قطرات معلق بزرگ حاوی ویروس یا قطرات کوچک کدامیک خطرناک ترند، چندان واضح نیست.
به علاوه ماسکهای ساده جراحی فقط قطرات معلق بزرگ را فیلتر میکنند و ماسکهایی که فیلترهای قوی دارند، در دسترس همه قرار ندارند.»
بهعلاوه یکی از نگرانیهای مرکز پیشگیری و کنترل بیماری ها، القای حس اعتماد به نفس و امنیت کاذب به مردم است، یعنی مردم به اشتباه فکر کنند که با زدن ماسک دیگر بیمار نخواهند شد یا کسی را بیمار نخواهند کرد؛ مثلاً یک بیمار به واسطه یک ماسک معمولی که درست هم روی صورتش قرار داده، بهجای اینکه در خانه استراحت کند، سر از ایستگاه مترو در میآورد!
توجه به این نکته ضروری است که آنفلوانزا صرفاً از راه هوا منتقل نمیشود. فرض کنید بیمار هنگام عطسه یا سرفه دستش را جلوی دهان و بینی می گیرد، بعد با همان دست دستگیره در یا میله اتوبوس را لمس میکند. حال اگر شما آن دستگیره یا میله را لمس کرده و سپس دست خود را به دهان یا بینی تان بزنید، در معرض همان عامل بیماری زا قرار گرفته اید. بهنظر میرسد توصیههای مرکز پیشگیری و کنترل بیماری ها با توجه به تحقیقات جدیدتر در زمینه استفاده از ماسک، تغییر خواهد کرد.
دکتر بل پیشنهاد میکند:«اینکه فردی از داشتن چند عدد ماسک در منزل احساس راحتی خیال میکند، اصلاَ قضیه غیرمنطقی نیست، بهشرطی که از آنها به شکل صحیح و به جا استفاده کند.»
ترجمه: علیرضا آشوری
CNN- 20 منبع: دسامبر 2007
دکتر محسن نراقی، جراح و متخصص گوش و حلق و بینی از شیوع بالای عفونتهای ویروسی در فصل سرما خبر داد و افزود:
"اغلب کودکان بهویژه بچههایی که به مهد و مدرسه میروند، بین 5 تا 6 بار دچار این نوع عفونتها میشوند.
عفونتهای ویروسی در فصل پاییز و زمستان خیلی شایع است، اما این بیماری سیری دارد که میبایست طی شود، لذا احتیاجی به استفاده از آنتیبیوتیک نیست.
علائم عفونتهای ویروسی شامل سرفه ، آبریزش بینی و... است.
در این دوره، بهترین درمان استفاده از بُخور آب گرم برای مرطوب سازی محیط و در نتیجه تنفس آسانتر از طریق بینی است."
این فوق تخصص رادیولوژی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، ادامه داد: "بعضی اوقات ترشحات بینی و حلق و حنجره غلیظ شده و در نتیجه فرد را اذیت میکند که عمل مرطوب سازی به همین دلیل صورت میگیرد."
نراقی استفاده از آنتی بیوتیکها را زمانی الزامی دانست که علائم بیماری بهبود نیافته و برعکس تشدید شده اند.
ابتلا به سینوزیت حاد از جمله عوارض عفونتهای ویروسی است که علائم آن در مدت زمان معمول بهبود نمییابد.
هر چند این نوع سینوزیت نیز ظرف چند هفته بهبود یافته و خوب میشود.
این جراح و متخصص گوش و حلق و بینی، در عین حال تصریح کرد: "درصدی از افراد مبتلا به سینوزیت حاد، وضعیت بدتری مییابند و در نتیجه بیماری آنان به سینوزیت مزمن تبدیل میشود."
وی با عنوان اینکه سینوزیت مزمن با آنتی بیوتیک خوب نمیشود، افزود: "علائم این بیماری چند ماه طول میکشد."
این عضو جامعه رادیولوژی آمریکا، با عنوان اینکه علائم سینوزیت حاد مشخصتر است، تاکید کرد: "ولی این علائم در سینوزیت مزمن کمتر مشهود بوده و بی سر و صداست. افرادی که دچار سینوزیت مزمن هستند، بیماری آنان در فصول سرد سال شدت پیدا میکند که مهمترین مشکلات این قبیل بیماران، گرفتگی بینی است."
وی همچنین از تغییر صدای این قبیل افراد بهدلیل بسته شدن سینوسها خبر داد و ابراز کرد: "بروز چنین وضعیتی باعث میشود که اختلال در ترشحات سینوسها بهوجود بیاید و در نتیجه تنفس برای این افراد با مشکل همراه خواهد بود."
مریم غفاری- همشهری
جمعکردن و سوزاندن برگهای پاییزی رسم سالانه بسیاری از افراد است،اما کارشناسان میگویند افراد دچار آلرژی بهتر است از این کار پرهیز کنند.
به گزارش هلثدینیوز آکادمی آسم،آلرژی و ایمونولوژی آمریکا رعایت نکات زیر را برای اجتناب از آلرژی در پاییز توصیه میکند:
* برگ های ریخته شده را زیر و رو نکنید، زیرا این کار، گردههای گیاهی و کپکها را به هوا بلند میکند. در صورت امکان، فردی دیگر را برای پاککردن حیاطتان به کار بگمارید.
اگر مجبورید خودتان این کار را انجام دهید، ماسک به صورتتان بزنید تا از استنشاق کپک و گردهی گیاهی جلوگیری کنید.
* برگها، علفها، آشغالهای حیاط و کودبرگ را دور از خانه نگه دارید تا میزان هاگهای کپکی که میتواند وارد خانه تان شود، کاهش یابد.
* شمار روزانه گردهها در منطقهتان را از منابع اطلاعاتی جویا شوید.
* هنگامی که همسایههایتان برگهایشان را میسوزانند یا حیاطشان را تمیز می کنند، درون خانه بمانید.
* لباسها و وسایل خواب را برای خشک شدن بیرون اتاق آویزان نکنید، زیرا ممکن است گردهها و کپکها روی آن بنشینند.
* هنگامی که گیاهان به زمان گردهافشانی رسیدهاند، فعالیت خارج خانه را به حداقل برسانید. گردهافشانی علفها در ساعات صبح به اوج میرسد، اما گردههای سایر گیاهان و هاگ کپکها ممکن است در ساعات دیگر روز آزاد شوند.
* شبها برای جلوگیری از واردشدن گردهها و کپکها، پنجرهها را ببندید. برای پاک، خنک و خشکشدن هوا از تهویه مطبوع استفاده کنید.
* هنگام مصرف داروهای ضدحساسیت از دستورات پزشک تبعیت کنید. برای کاستن از علائم آلرژی خود از میزان توصیهشده دارو تجاوز نکنید.